Gdy zarówno popularyzatorzy, jak i odbiorcy zostali w marcu 2020 zamknięci w swoich domach, popularyzacja nauki w myśl idei „Zobacz, posłuchaj, dotknij” stała się trudniejsza, ale nie niemożliwa. Laboratorium BioCEN on-line, stanowiące odpowiedź popularyzatorów na sytuację pandemii COVID-19, jest jednym z finalistów tegorocznej edycji konkursu Popularyzator Nauki, w kategorii Zespół.
Grupa działa w ramach BioCentrum Edukacji Naukowej i składa się z animatorów warsztatów laboratoryjnych, którzy pod kierunkiem dr Patrycji Dołowy popularyzują biologię, biochemię, biofizykę, biotechnologię oraz medycynę. I, choć zgłoszona w konkursie inicjatywa jest nowa, to cała historia zaczęła się w 2002 roku.
Na początku była Szkoła Festiwalu Nauki, która już w 2006 roku otrzymała tytuł Popularyzatora Nauki za warsztaty laboratoryjne dla uczniów i nauczycieli. W 2010 r. szkołę przekształcono na BioCentrum Edukacji Naukowej. BioCEN upowszechniało dotąd naukę na żywo w laboratorium edukacyjnym w bezpośrednim kontakcie z aktualną nauką i na bieżąco z wynikami badań naukowych. Współorganizowało w całej Polsce warsztaty i pokazy dla dzieci i młodzieży oraz szkolenia m.in. dla nauczycieli. Każdego roku w tych inicjatywach brało udział ok. 12 tys. uczestników, z czego jedną trzecią stanowiły osoby spoza Warszawy. „Latające kawiarenki naukowe” docierały także do dzieci uchodźców, a połączeniem nauki i sztuki stał się Teatr Naukowy im. Macieja Gellera.
Rok 2020 i lockdown, który uniemożliwił popularyzowanie nauki w sposób bezpośredni, skłoniły popularyzatorów do powołania Laboratorium BioCEN on-line.
„Nie tylko opowiadamy o nauce, ale ją robimy i pokazujemy osobom spoza środowiska naukowego, jak ją robić własnymi rękoma” - opowiadają animatorzy, którzy sami czynnie uprawiają naukę jako studenci, doktoranci lub doktorzy biologii, biochemii, biofizyki, medycyny i ochrony środowiska.
Wśród członków zespołu w zgłoszeniu konkursowym wymieniono: Aleksandrę Owczarek, Aleksandrę Kowalczyk, Mikołaja Cupa, Jana Malinowskiego, Marcina Kleiberta, Emilię Zegadło, Rafała Jabłuszewskiego, Jakuba Jańca, Katarzynę Jędrzejowską, Pawła Morgę, Aleksandrę Olszańską, Aleksandrę Maciejczuk, Małgorzatę Malczewską, dr. Kamila Synoradzkiego, Jana Święcickiego, Małgorzatę Orłowską, Magdalenę Chustecką, Katarzynę Tomaszewską i Paulę Czyż.
Od marca 2020 r., gdy i popularyzatorzy i odbiorcy zostali zamknięci w swoich domach, popularyzacja nauki w myśl idei „Zobacz, posłuchaj, dotknij” stała się trudniejsza, ale nie niemożliwa. Potrzebna była platforma, na której można prowadzić zajęcia pokazowe, publikować interaktywne materiały video i wizualno-tekstowe oraz podcasty BioCAST.
Animatorzy podkreślają, że udało im się zorganizować w ten sposób wyjątkowe spotkania z pracownikiem NASA w Kalifornii, noblistą i naukowcami prowadzącymi badania związane z COVID-19. Dla dzieci w wieku 6-12 lat powstała specjalna platforma edukacyjna z interaktywnym komiksem edukacyjno—naukowym "Zostań Bohaterem Zdrowia”. Komiks zawiera video z doświadczeniami do wykonania w domu oraz gry edukacyjne mające pomóc dzieciom w zrozumieniu im informacji na temat higieny, chorób, wirusów krążących w przestrzeni publicznej.
Do marca 2020 roku BioCentrum Edukacji Naukowej zarówno organizowało jak i brało udział w bardzo wielu popularyzatorskich przedsięwzięciach. W każdym roku organizowało około 300 warsztatów naukowych w laboratorium w Warszawie. Dodatkowo prowadziło warsztaty wyjazdowe i pokazy w szkołach lub w ramach festiwali nauki, pikników i pokazów.
W lutym 2020 roku z Kołem Naukowym przy Zakładzie Regulacji Metabolizmu UW BioCEN zorganizowało Dzień Chorób Rzadkich na Wydziale Biologii UW. Od marca 2020 Laboratorium BioCEN on-line we współpracy ze Studenckim Kołem Biofizyki Molekularnej organizuje spotkania z naukowcami z całego świata na platformie ZOOM lub Webex w ramach seminariów SKBM, lekcji, zajęć i wykładów on-line. Lekcje naukowe w laboratorium BioCEN w Warszawie odywały się także „w realu” (w reżimie sanitarnym) w ramach współpracy z Instytutem Nenckiego w Warszawie. Popularnonaukowe podcasty BioCAST były udostępniane na platformach: Apple Podcasts, Google Podcasts, Spotify, RadioPublic, Pocket Casts, Mixcloud, Breaker Podcasts i Anchor.
Laboratorium BioCEN on-line dotarło z popularnonaukowym przekazem do dużej liczby osób, zamkniętych przez pandemię w domach. Do października 2020 r. materiały publikowane na platformie i na Facebooku miały 80 tysięcy odsłon.
PAP – Nauka w Polsce
kol/ ekr/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
