Autorami badania są naukowcy z Uniwersytetu Południowej Kalifornii (USC). Udowodnili oni, że fruktoza - prosty cukier, zwany owocowym - powoduje aktywację układu nagrody w mózgu, co zwiększa uczucie łaknienia. Jednym słowem - po jej spożyciu mózg domaga się większej ilości „słodkiego”. Po spożyciu glukozy nie występuje taki efekt.

„Szacuje się, że obecnie dwóch na trzech dorosłych Amerykanów ma nadwagę, a jeden na trzech jest otyły - przypominają autorzy omawianego badania. - Główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest zmiana stylu życia, w tym diety, do jakiej doszło w ciągu ostatniego ćwierćwiecza. Między innymi chodzi o większe spożycie fruktozy”.

Jak wyjaśniają naukowcy, fruktoza to cukier prosty, który naturalnie występuje w owocach, ale przez producentów żywności dodawany jest do bardzo wielu produktów spożywczych. Występuje w nich najczęściej pod postacią syropu kukurydzianego.

Już wcześniejsze badania wykazały, że spożycie fruktozy powoduje mniejsze - niż ma to miejsce w przypadku glukozy - wydzielanie tzw. hormonów sytości. Ponadto wiadomo, że podawanie fruktozy bezpośrednio do mózgu gryzoni wywołuje u nich silną potrzebę jedzenia, podczas gdy podanie zwierzętom identycznego stężenia glukozy sprawia, że czują się syte i zaprzestają jedzenia. Wstępne badania z udziałem ludzi wykazały również, iż wzrost stężenia glukozy we krwi zmniejsza aktywność podwzgórza - części mózgu regulującej liczne procesy metaboliczne i odpowiedzialnej m.in. za odczuwanie sytości. Wzrost stężenia fruktozy we krwi nie miał żadnego działania hamującego na podwzgórze.

Zespół badaczy pod kierunkiem dr Kathleen z Wydziału Psychologii USC postanowił prześledzić reakcje mózgu na różne rodzaje cukru, wykorzystując technikę funkcjonalnego rezonansu magnetycznego. Uczestnikami badania było 24 młodych mężczyzn i 16 kobiet, w wieku 16-25 lat.

Naukowcy sprawdzali, jakie reakcje zachodzą w ich mózgach oraz jak zmienia się ich apetyt (chęć na jedzenie), podczas oglądania zdjęć różnych smakowitych produktów żywnościowych (np. ciasta czekoladowego) i po wypiciu napoju zawierającego glukozę lub fruktozę.

Okazało się, że wypicie napoju z fruktozą prowadziło do bardzo silnej aktywacji jądra półleżącego, struktury będącej częścią układu nagrody człowieka, powodując tym samym zwiększone pragnienie zjedzenia czegoś. Po spożyciu glukozy reakcja ta przebiegała dużo łagodniej. Sami uczestnicy także raportowali, że po spożyciu fruktozy czują się bardziej głodni i niezaspokojeni niż po glukozie.

„Te neurologiczne i behawioralne reakcje świadczą o tym, że fruktoza znacznie silniej niż glukoza pobudza apetyt” - podsumowują autorzy.

Jak dodają, omawiane badanie ma bardzo istotne znaczenie dla sektora zdrowia publicznego. „Społeczeństwo jest dziś bowiem zalewane przez wysokokaloryczną i wysokowęglowodanową żywnością oraz wszechobecne reklamy kusząco wyglądającego jedzenia. W dużej mierze są one oparte na fruktozie, a - jak widać - jej spożycie może promować przejadanie się, którego skutków nie trzeba chyba nikomu tłumaczyć” - mówią. (PAP)

kap/ krf