Psycholodzy z UJ chcą porównać odczuwanie różnych rodzajów bólu

Jak w rozmowie z PAP wymienił dr Przemysław Bąbel, kierownik Zespołu Badania Bólu przy Instytucie Psychologii UJ, w badaniach analizowany będzie m.in. ból towarzyszący porodowi naturalnemu, porodowi metodą cesarskiego cięcia, a także ból towarzyszący kobietom w czasie operacji ginekologicznych o przebiegu podobnym do cesarskiego cięcia - a więc gdy następuje takie samo znieczulenie i takie samo nacięcie. "Te bóle będą porównywane, bo chcemy dotknąć emocji, chcemy sprawdzić, czy na odczuwanie bólu wpływają towarzyszące mu emocje. Czym innym pod względem emocjonalnym jest przecież ból pooperacyjny, a czym innym ból związany z porodem dziecka, nawet jeśli odbywa się on poprzez operację cesarskiego cięcia. Dlatego, w odróżnieniu od większości dotychczasowych badań, mierzone będą także emocje pozytywne, które mogą mieć istotne znaczenie m.in. dla odczuwania bólu porodowego" - powiedział naukowiec.

W kwietniu 2012 r. roku naukowcy będą badać inny rodzaj bólu, który też może wiązać się z pozytywnymi emocjami - ból po wysiłku sportowym, a dokładnie - po ukończeniu maratonu. "Będziemy mogli go porównać z bólem porodowym, żeby zobaczyć, czy towarzyszące obu rodzajom bólu emocje odpowiadają za takie czy inne odczuwanie bólu" - dodał psycholog.

W ramach badań mierzony jest też ból wzbudzany eksperymentalnie. Chętnym, którzy zgłosili się na badanie, aplikowany jest bodziec bólowy. "Oczekujemy, że bólowi eksperymentalnemu towarzyszyć będą dużo słabsze emocje. Porównując ból eksperymentalny z bólami, z którymi współwystępują silne emocje, możliwe będzie określenie wielkości wpływu emocji na ból" - wyjaśnił dr Bąbel. Uspokoił przy tym, że choć badania mogą wydawać się kontrowersyjne, to są w pełni bezpieczne i zaakceptowała je Komisja ds. Etyki Badań Naukowych przy Instytucie Psychologii UJ.

Prowadzone są również badania nad bólem dentystycznym i bólem głowy. W badaniach nad bólem głowy - przeprowadzanych przez internet - udział może wziąć anonimowo każdy, kto doświadcza takiego bólu co najmniej kilka razy w roku. "Zasadniczo interesują nas bóle niemigrenowe, choć w badaniach mogą wziąć także osoby ze zdiagnozowaną migreną" - powiedział dr Bąbel. Badania są dostępne na stronie Zespołu Badania Bólu (www.bol.edu.pl).

"Metodologia wszystkich badań jest taka sama. Chcemy porównać różne rodzaje bólu. Badani zawsze proszeni są o ocenienie siły bólu i stopnia jego nieprzyjemności - czyli dwóch wymiarów bólu" - dodał badacz i wyjaśnił, że poziom nieprzyjemności bólu jest wymiarem psychologicznym. Niekiedy silny, ale niezbyt nieprzyjemny ból jest mniej dotkliwy niż słabszy, ale bardzo nieprzyjemny. "Emocje powinny mieć największy wpływ właśnie na poziom nieprzyjemności bólu" - tłumaczył psycholog.

Naukowcy z UJ zbadają emocje towarzyszące bólowi, a szczególnie lęk przed bólem, który ma wkrótce nastąpić oraz ogólny poziom lęku przed różnego rodzaju bólami. "Ból jest doznaniem bardzo subiektywnym, stąd występują bardzo duże różnice w jego odczuwaniu. Bardzo wyraźnie widać to w badaniach nad bólem wywoływanym eksperymentalnie - na ten sam bodziec bólowy ludzie reagują różnie. Chcemy sprawdzić, w jakim stopniu za te różnice odpowiadają emocje towarzyszące bólowi" - opisał badacz.

Badania nad bólem zaczęły się w październiku tego roku i składają się z kilku etapów. Pierwsze wyniki badań mają być znane za około pół roku.

PAP - Nauka w Polsce, Ludwika Tomala

agt/bsz