Nowotwory wątroby stanowią jedną z najczęstszych przyczyn zgonów pacjentów onkologicznych. Jak wyjaśnia prof. Olgierd Rowiński, kierownik II Zakładu Radiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, w ich leczeniu szczególnie liczy się szybkość i dokładność działania. Najbardziej skuteczne są więc zabiegi wykonywane w ramach onkologii interwencyjnej, która zajmuje się terapią małoinwazyjną, pod kontrolą między innymi tomografii komputerowej, USG czy rezonansu magnetycznego. Niestety w przypadku niektórych pacjentów metody te nie są wystarczająco precyzyjne – głównie ze względu na ruchy klatki piersiowej powodujące częste zmiany ułożenia narządów.

Firma Evertop i polscy naukowcy opracowali innowacyjny system nawigacji obrazowej, który tworzy model przestrzenny jamy brzusznej, uwzględniając ruchy narządów wewnętrznych oraz odkształcenia oddechowe. Teraz obraz z tomografii komputerowej będzie połączony z bieżącym – ultrasonograficznym. Specjalny program nakłada tak powstały model na pozycję narzędzia chirurgicznego i kieruje operatora, aby jak najbezpieczniej je poprowadził - czytamy w komunikacie przesłanym PAP przez przedstawicieli firmy.

"Spersonalizowany model pacjenta umożliwia precyzyjną, trójwymiarową lokalizację zmiany w otoczeniu jej struktur. W polu widzenia chirurga znajduje się także ruch narzędzi w trakcie zabiegu. Pozwala to na dobór właściwej ich trajektorii, która doprowadzi do zmiany nowotworowej, zwizualizowanej w modelu" – mówi prof. Ewa Piętka, kierownik Zespołu Badawczego Projektu Katedry Informatyki i Aparatury Medycznej Wydziału Inżynierii Biomedycznej Politechniki Śląskiej, cytowana w komunikacie prasowym.

Pierwszy zabieg z wykorzystaniem technologii przeprowadzono 2 sierpnia w Zakładzie Radiologii Szpitala Klinicznego przy ul. Banacha w Warszawie (Warszawski Uniwersytet Medyczny) u pacjenta z nowotworem wątroby. Kolejna grupa chorych skorzysta z rozwiązania pod koniec miesiąca.

"Guz wątroby to nasz najczęstszy cel dla małoinwazyjnego leczenia w onkologii interwencyjnej, ale czasem jego precyzyjne nakłucie jest bardzo trudne. Wątroba przylega do przepony, więc przemieszcza się i odkształca podczas oddychania" – wyjaśnia dr Krzysztof Milczarek z II Zakładu Radiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. "Obrazowanie 3D, połączenie obrazów w czasie rzeczywistym zwiększą precyzję naszych zabiegów i zmniejszą liczbę powikłań" - dodaje.

System ma zastosowanie we wszystkich zabiegach w obrębie jamy brzusznej, a w przyszłości może zostać zaadaptowany także do leczenia zmian w klatce piersiowej i miednicy. Podobne rozwiązania są już wykorzystywane w chirurgii czaszki lub kręgosłupa, ale to mechanizmy dużo prostsze.

"Stworzenie wizualizacji organów nie było trudne, wyzwanie polegało na właściwym odtworzeniu w algorytmach ruchów i odkształceń narządów podczas oddychania" – tłumaczy kierownik B + R projektu dr hab. inż. Dominik Spinczyk, prof. Politechniki Śląskiej. "To największa wartość naszego projektu. Liczymy, że zrewolucjonizuje formę tego typu zabiegów w Polsce" - dodaje.

Prace nad technologią wsparło Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Evertop w ramach programu sektorowego Innomed otrzymał na rozwój projektu 3 miliony złotych.

PAP - Nauka w Polsce

ekr/ zan/