Nowe dane o przebiegu i zasięgu ostatniego zlodowacenia, zwanego zlodowaceniem wisły, na terenie Niżu Europejskiego ujawniły badania geologiczne prowadzone w ramach prac Międzynarodowej Unii Badań Czwartorzędu (International Union for Quaternary Research - INQUA http://www.inqua.tcd.ie/.
O LODZIE W RYDZE
Wyniki ostatnich badań dotyczących geologii czwartorzędu oraz współczesnych procesów powierzchniowych na terenach znajdujących się kiedyś w zasięgu tego zlodowacenia - były niedawno tematem spotkania Grupy Perybałtyckiej INQUA w Rydze na Łotwie.
Polska, która była współorganizatorem utworzonej w 1928 roku INQUA, ma znaczący wkład i bogaty dorobek w badaniach geologii czwartorzędu.
Spotkanie w Rydze poświęcone było m.in. problemom geologii glacjalnej - różnego rodzaju śladom pozostawionym przez ostatnie zlodowacenie. Ważnym tematem była też paleogeografia nizin nadmorskich nad Bałtykiem, w tym zmiany linii brzegowej na Łotwie w przeszłości i współcześnie.
JAK PŁYNĘŁY LODOWE STRUMIENIE
\"Nowa wspólna praca naukowców z krajów środkowej i wschodniej Europy - w tym polskich z Państwowego Instytutu Geologicznego http://www.pgi.gov.pl - doprowadziła do zobrazowania na jednej mapie kierunków płynięcia strumieni lodowych w czasie ostatniego zlodowacenia, zwanego zlodowaceniem wisły\" - informuje doc. Krystyna Kenig z PIG.
Udokumentowane zostało, jak zaznacza badaczka, że kierunki te rozkładają się promieniście na obszarze Niżu Europejskiego. \"Ma to duże znaczenie praktyczne dla badań przekształceń środowiska\" - zwraca uwagę.
Zlodowacenie wisły trwało od 115 tys. do 10,2 tys. lat temu, a największy zasięg na ziemiach polskich osiągnęło 20 tys. lat temu.
Granica maksymalnego zasięgu tego zlodowacenia na terenie Polski przebiega od zachodu przez Zieloną Górę, Konin, Płock, Olsztyn i Grajewo, aż do granicy z Litwą, gdzie ma też swoją kontynuację.
O OKRESACH ZIMNYCH I CIEPŁYCH
W wyniku najnowszych badań zmian klimatu w okresie plejstocenu na terenie Polski, Białorusi i Ukrainy udało się prześledzić i skorelować występowanie okresów zimnych - glacjałów, i ciepłych - interglacjałów na tych obszarach.
\"Ostatnio udało się wyróżnić nowe jednostki ciepłe i chłodne niższej rangi niż glacjały i interglacjały, co pozwoliło na uszczegółowienie zmian klimatycznych. Potrzebne są jednak dalsze badania dla potwierdzenia tego podziału\" - zaznacza doc. Kenig.
Nowe wyniki petrograficznych i mineralnych badań okruchów skalnych zawartych w osadach glacjalnych, jakimi są gliny lodowcowe, wykazały, że w czasie zlodowaceń skandynawskich na obszarze Polski istniały różne loby, czyli jęzory lodowcowe, które nasuwały się z różnych obszarów z terenu Fennoskandii i Niecki Bałtyku.
\"Ma to znaczenie dla ustalenia następstwa osadów przy opracowywaniu specjalistycznych map geologicznych naszego kraju\" - wyjaśnia doc. Kenig.
PAP - Nauka w Polsce, Andrzej Markert
21 stycznia 2005
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
