Jak poinformował dr inż. arch. krajobrazu Kasper Jakubowski, specjalista w dziedzinie projektowania ekologicznych przestrzeni zieleni, który prowadził warsztaty z tworzenia „glebarium”, w wyniku wykonanych prac w centrum Krakowa powstał ekologiczny dom dla niezliczonej masy mikroorganizmów. Pracują one - niczym inżynierowie - na poprawę miejskiego ekosystemu.

Pierwsze na Politechnice Krakowskiej „glebarium” stworzyli na kampusie przy ul. Warszawskiej studenci z Koła Naukowego Landscapes Wydziału Architektury PK. W pracy pomagali im maturzyści z Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Stanisława Szumca w Bielsku-Białej.

Dr Jakubowski zwrócił uwagę, że „glebarium” to miejsce specjalnie przeznaczone do dekompozycji biomasy, kompostowania, tworzenia cennej materii organicznej. „Zwykle procesy te postrzega się jako mało atrakcyjne, brudne i wyrzuca z przestrzeni publicznej. A przecież są niezbędne w tworzeniu gleby i domykaniu cykli w przyrodzie. Nie możemy zapominać, że gleba odgrywa kluczową rolę w procesach przyrodniczych” – zaznaczył.

Nazwa „glebarium” nawiązuje twórczo do instalacji artystyczno-ekologicznej pracowni Centrala na wystawie Atropocen (2022), która zainicjowała dyskusję na temat roli „brudnych” procesów w architekturze.

Budowniczowie ocenili, że do stworzenia takiej ekologicznej przestrzeni zieleni jak politechniczne „glebarium” niewiele potrzeba. Studenci PK wykorzystali wiklinowy płotek, którym wyznaczyli ramę glebarium na trawiastym kawałku kampusu. Do środka wrzucili kartony, resztki roślinne, jesienne liście, chrust, trawę, żołędzie i orzechy, wióry, trochę drewnianych kłód, w których będą też domki dla owadów.

„Powstało glebarium, które jest nie tylko estetycznym elementem krajobrazu, ale przede wszystkim sposobem na poprawę ekosystemu miasta. Kampus PK położony jest przecież w samym centrum Krakowa” - wskazali.

Podczas warsztatów z tworzenia „glebarium” przypomniano, że procesy gnicia, obumierania, dekompozycji, próchnienia są nieodłączną częścią natury i metabolizmu miasta i jako takie zasługują na naszą uwagę, a nawet na swoje odpowiednie miejsce w przestrzeni publicznej.

Jak wskazano, wykorzystywanie na miejscu biomasy - jesiennych liści, próchniejących kłód, pokosu traw przynosi środowisku wiele korzyści: tworzy życiodajną glebę, ogranicza emisje związane z transportem bioodpadów i koniecznością ich gromadzenia oraz utylizacji gdzieś daleko poza miastem, poprawia obieg azotu i węgla w przyrodzie, zatrzymuje wodę, jest miejscem życia dla ogromnej liczby mikroorganizmów glebowych.

Glebarium na PK będzie służyć do prowadzenia zajęć edukacyjnych dla studentów, ma też poprawiać świadomość ekologiczną całej społeczności uczelni. Wytworzy także wartościowy kompost, który można będzie wykorzystać do dbania o zieleń na kampusie głównym uczelni.

Powstało ono w ramach warsztatów towarzyszących XXX Międzynarodowej Konferencji Naukowej z cyklu Sztuki Ogrodowej i Dendrologii Historycznej pt. „Cele zrównoważonego rozwoju a zarządzanie krajobrazem kulturowym i jego elementami”.(PAP)

autor: Rafał Grzyb

rgr/ agt/