Deklarowanym celem ustawy o inwestycjach w zakresie budowy strzelnic realizowanych przez uczelnie jest umożliwienie sprawnej budowy strzelnic, jako przedsięwzięć istotnych z punktu widzenia interesów państwa i kształtowania postaw patriotycznych. Proces inwestycyjny miałby być uproszczony, tak by inwestor (uczelnia) mógł go przeprowadzić "w możliwie najkrótszym terminie, z uwzględnieniem interesu jednostki, jak i określonego w ustawie interesu publicznego". Projekt ustawy był projektem poselskim złożonym przez posłów PiS.

We wtorek podczas rozpatrywania ustawy przez połączone senackie Komisje: Nauki, Edukacji i Sportu oraz Infrastruktury złożono dwa wnioski. Wniosek o odrzucenie złożył senator Bogdan Zdrojewski (KO), a wniosek przeciwny senator Kazimierz Wiatr (PiS). Za odrzuceniem ustawy głosowało 9 senatorów, 6 było przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu. Tym samym komisje będę rekomendować Senatowi przyjęcie uchwały o odrzuceniu ustawy. Wniosek o przyjęcie bez poprawek nie był głosowany przez komisje, gdyż w pierwszej kolejności głosowany jest wniosek dalej idący. W toku dyskusji nad ustawą senatorowie nie zaproponowali do niej żadnych poprawek.

Podczas dyskusji nad ustawą głos zabrali przedstawiciele środowiska akademickiego. Prof. Zbigniew Marciniak reprezentujący Konferencję Rektorów Akademickich Szkół Polskich powiedział, że KRASP nic nie wiedział o inicjatywie posłów do pierwszego czytania projektu na komisji sejmowej. "Nie była uprzedzająco konsultowana z rektorami, co nie wyklucza, że być może któryś rektor sugerował takie rozwiązanie". "KRASP nie ma nic przeciwko strzelnicom, ale wydaje mi się, że będziemy potrafili je wybudować, jeśli będzie potrzeba, bez specustawy".

Również przewodniczący Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. Marcin Pałys poinformował, że Rada nie była informowana o celach i motywach tej ustawy. "Dopóki nie pojawił się ten projekt nie mieliśmy żadnego kontaktu z wnioskodawcami" - powiedział. Przypomniał, że od kilku lat realizowany jest program Legii Akademickiej, czyli współpracy uczelni z wojskiem w celu szkolenia studentów, którzy są zainteresowani o obszarze rozwijania swoich kompetencji związanych z obronnością. Zwrócił też uwagę, że ustawa jest tak napisana, że może być łatwo poszerzona o inne podmioty. "Uczelnie występują tam tylko w definicji inwestora" - zauważył. Wskazał też, że jest to specustawa, która nie jest ograniczona w czasie oraz, że dotyczy nie tylko uczelni publicznych, ale także niepublicznych, czasami bardzo małych. "Nie spotkałem się z sygnałami mówiącymi o tym, że tego rodzaju regulacja prawna, która wychodzi poza normalne schematy jest potrzebna, albo (...) witana z radością przez uczelnie" - zaznaczył prof. Pałys.

Bogdan Zdrojewski (KO) uzasadniając swój wniosek o odrzucenie ustawy zaznaczył, że bardzo ceni umiejętności strzeleckie, sam kiedyś strzelał i kibicuje wszystkim związkom, które w tej materii kształcą profesjonalnie. "Wspierałbym wszystkie projekty, które idą w tym kierunku, aby te kompetencje na poziomie sportowym, czy też ponad amatorskim, się rozwijały" - powiedział. Jednocześnie wskazał, że w przypadku każdej ustawy to zdanie beneficjentów, w tym przypadku samorządy i uczelnie, powinny być pierwsze, jeśli chodzi wagę opinii. "Tu mamy opinie negatywną" - powiedział. Wskazał na kontrowersję, jakie wzbudziła omawiana ustawa oraz, że prace nad nią odbywały się w trybie "szarpanym", a sama ustawa jest nieprecyzyjna.

"Jeżeli ona nie powstanie, to nie zablokuje możliwości uzyskiwania kompetencji w tym zakresie. Natomiast, według mojej oceny, jeśli ona zostanie uchwalona to buduje furtkę dla nieprofesjonalnych aktywności w tej materii pozostających poza działaniem uczelni publicznych, także uczelni niepublicznych, i buduje poważne zagrożenie, że coś, co powinno być objęte opieką państwa, pewną kontrolą zawodową, w tej materii nam po prostu umknie" - powiedział Zdrojewski.

"Czuje się taki harcerski powiew w tej ustawie, a chodzi o sprawę bardzo poważną" - ocenił senator Józef Zając (PiS). "Nie mam dobrego odbioru treści tej ustawy" - dodał.

Ustawy bronił senator Kazimierz Wiatr (KO). "Jeśli chodzi o istotę rzeczy to (...) sytuacja międzynarodowa, w szczególności na wschód od polskiej granicy jest bardzo niepokojąca i możemy ja odnosić do różnych wydarzeń i niepokojów, jakie miały miejsce w różnych trudnych sytuacjach naszego państwa, a tych sytuacji na przestrzeni ostatnich 200 lat mieliśmy wiele, i z tego punktu widzenia tak odczytuję intencje autorów, którzy to zrobili" - powiedział. Wskazał na potrzebę działania u podstaw i myślenie na przyszłość, bo "coś, co w czasie pokoju jest wystarczającej liczbie... a potem bywa różnie". "Musimy mieć wyobraźnię o sytuacjach, które dwa lata temu wydawały się nieprawdopodobne, a teraz są niewykluczone" - dodał

Za przyjęciem ustawy opowiedział się też senator Michał Seweryński (PiS). Jak mówił, jego zdaniem wystarczyłoby wpisać przepisy dotyczące budowy strzelnic do ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, dzięki czemu uczelnie mogłyby budować strzelnice, tak jak budują baseny, czy domy opieki. "Ale jeśli już ten projekt jest, to nie odrzucajmy go" - zaapelował.

Ustawa o inwestycjach w zakresie budowy strzelnic realizowanych przez uczelnie przewiduje, że zezwolenia na budowę strzelnic, po uprzednim uzyskaniu przez uczelnię decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, będą wydawali właściwi miejscowo wojewodowie. Przed wydaniem decyzji o zezwoleniu, wojewoda będzie występował o liczne opinie, w tym do zarządu województwa i wójta (burmistrza, prezydenta miasta) i właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków, zastępujące wymagane przepisami uzgodnienia, pozwolenia, warunki, zgody bądź stanowiska właściwych organów. Na wniosek inwestora uzasadniony interesem publicznym, wojewoda będzie nadawał decyzji o zezwoleniu rygor natychmiastowej wykonalności.

Z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu stanie się ostateczna, nieruchomości przeznaczone na tę inwestycję będą oddawane uczelni w nieodpłatne użytkowanie, a prawa użytkowania wieczystego i hipoteki na nieruchomościach objętych decyzją będą wygasać. Za nieruchomości, użytkowanie wieczyste oraz ograniczone prawa rzeczowe przysługiwać będzie odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między uczelnią a dotychczasowym właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub podmiotem ograniczonego prawa rzeczowego.

Nie będzie możliwe wstrzymanie wykonania decyzji o zezwoleniu w razie złożenia skargi do sądu administracyjnego, a w razie stwierdzenia nieważności decyzji o zezwoleniu albo jej wydania z naruszeniem prawa, naprawienie szkody będzie mogło nastąpić tylko przez wypłatę odszkodowania.

Ustawa o inwestycjach w zakresie budowy strzelnic realizowanych przez uczelnie zmienia ustawy: o gospodarce nieruchomościami i o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Pierwotnie projekt ustawy nosił tytuł o inwestycjach w zakresie budowy strzelnic oraz innych inwestycjach kształtujących postawy patriotyczne i wychowanie w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie realizowanych przez uczelnie. Podczas drugiego czytania w Sejmie posłowie PiS złożyli poprawki, które Sejm przyjął, w efekcie ustawa nie dotyczy innych inwestycji niż strzelnice. (PAP)

Autorka: Danuta Starzyńska-Rosiecka

dsr/ mhr/