![Źródło: Stiftelsen för dokumentation av Bohusläns Hällristningar](/sites/default/files/styles/strona_glowna_slider_750x420/public/202306/346305191_3494794987506980_3602424201299043663_n.jpg.webp?itok=BsttyGIS)
Nowe petroglify o długości 15 m, przedstawiające statki, ludzi, konie i wozy, odkryto w rejonie miejscowości Fjällbacka w krainie Bohuslän - poinformowała fundacja badająca petroglify.
Znalezisko jest zlokalizowane dokładnie w gospodarstwie Edsten w pobliżu miejscowości Fjällbacka.
![Fjällbacka. Źródło: Adobe Stock](/sites/default/files/inline-images/AdobeStock_61302603%201_0.jpg)
Jak podała Fundacja Dokumentacji Rzeźb Naskalnych Bohuslänu (Stiftelsen för dokumentation av Bohusläns Hällristningar), nowo odkryty petroglif jest całkowicie wyjątkowy, ponieważ jest umiejscowiony na wysokości 3 m nad dzisiejszą powierzchnią ziemi - na stromej ścianie skalnej, która w młodszej epoce brązu znajdowała się na niewielkiej wyspie.
Motywy leżą w jednej linii, która odpowiadała wysokości poziomu morza w tamtym rejonie mniej więcej w latach 800-700 p.n.e.; może to wskazywać, że rzeźby zostały wykonane z łodzi. "Motywy są również stylistycznie zgodne z tym okresem" - podkreśliła fundacja.
![Źródło: Stiftelsen för dokumentation av Bohusläns Hällristningar](/sites/default/files/inline-images/346604667_1259549414705352_4214925693540744909_n.jpg)
Archeolodzy uważają, że datowanie rzeźb jest dość precyzyjne. "Datowaliśmy je zgodnie z wysokością poziomu morza w epoce brązu, który był o 12 m wyższy niż obecnie. Nie mogły powstać ani wcześniej, ani później - właśnie ze względu na poziom morza" - wyjaśnił dla serwisu Nauka w Polsce archeolog z Fundacji Dokumentacji Rzeźb Naskalnych Bohuslänu, Andreas Toreld.
"Znajdujemy nowe rzeźby naskalne prawie codziennie, ale ta odkryta na farmie Edsten w parafii Kville jest wyjątkowo duża, o szerokości 15 m, i unikatowa. Motywy są podobne do innych rzeźb naskalnych z epoki brązu w tym rejonie - miejscowość Tanum ze sztuką naskalną, wpisaną na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, jest całkiem niedaleko, w odległości 5 km. Ale umiejscowienie rzeźb na skale 3 m nad ziemią jest wyjątkowe" - podkreślił archeolog.
Petroglify to wyryte w skale rysunki. Słowo petroglif pochodzi z greki, w której "petros" oznacza skałę, a "glyphein" - wyryć. Petroglifu nie należy mylić z piktogramem, który jest jedynie namalowany na skale.
Petroglify zostały odnalezione w trakcie badania skały na pastwisku. W pewnym momencie pod warstwą mchu ukazały się fragmenty statku. W sumie odsłonięto 13 statków, 9 koni, 4 wozy i 7 postaci ludzkich.
![Źródło: Stiftelsen för dokumentation av Bohusläns Hällristningar](/sites/default/files/inline-images/346780964_743448480907698_2153898969889099733_n_0.jpg)
Dawniej sądzono, że rycie petroglifów było częścią praktyk religijnych, jednak obecnie uważa się, że są one źródłem wiedzy o historii kultury i hierarchii społecznych - zwrócił uwagę serwis Heritage Daily w artykule na temat odkrycia.
Rzeźby są dość duże - jest wśród nich 2-metrowy statek oraz 1-metrowa postać ludzka. "Świeżo wyryte kamieniem rzeźby uzyskiwały białawą powierzchnię. Duże obrazy na takiej pionowej skale były widoczne z kilkuset metrów. Stroma skała jest skierowana w głąb lądu, gdzie ludzie żyli jako rolnicy. Być może celem było chwalenie się podróżami odbywanymi przez morza" - zrelacjonował archeolog dla Nauki w Polsce.
![Źródło: Stiftelsen för dokumentation av Bohusläns Hällristningar](/sites/default/files/inline-images/346615029_914361736492852_1649808071368672435_n.jpg)
Bohuslän to kraina historyczna (landskap) położona nad cieśniną Skagerrak na zachodnim wybrzeżu Szwecji, granicząca od północy z Norwegią. Jej nazwa pochodzi od twierdzy Bohus. "Rzeźby naskalne Bohuslänu to jeden z najdziwniejszych światów sztuki zachowanych do naszych czasów" - uznał emerytowany profesor archeologii na Uniwersytecie w Göteborgu, Jarl Nordbladh.
Fundacja Dokumentacji Rzeźb Naskalnych Bohuslänu bada petroglify od 1995 r. Niektóre z nich są znane w świecie nauki nawet od 400 lat, inne są odkrywane dopiero teraz. Ich dokumentowanie jest jednym ze sposobów zachowania ich dla przyszłych pokoleń - podkreśla Vitlycke Museum, które współpracuje z fundacją.
![Źródło: Stiftelsen för dokumentation av Bohusläns Hällristningar](/sites/default/files/inline-images/346464011_788309172635792_7498318083784839340_n.jpg)
Jak zaznaczył Andreas Toreld, jak dotąd udało się opisać i zrobić dokumentację prawie 3000 miejsc z rzeźbami skalnymi. W tym około 1000 miejsc zostało odkrytych przez fundację. Relacje z prac archeologów w terenie można znaleźć na stronie internetowej oraz w mediach społecznościowych. (PAP)
Nauka w Polsce, Magdalena Barcz
bar/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.