Eksperci: psylocybina może być przydatna w leczeniu depresji, klasterowych bólów głowy oraz uzależnienia od alkoholu

O możliwych zastosowaniach psychodelików, w tym psylocybiny, dyskutowano podczas Szkoły Zimowej Instytutu Farmakologii PAN w Krakowie.

W licznych już doniesieniach klinicznych zaobserwowano, że substancje takie jak psylocybina i LSD wywołują efekt przeciwdepresyjny równie szybko, jak związek z innej grupy leków o nazwie ketamina (lek przeciwbólowy, nasenny i działający amnestyczne - powodujący niepamięć).

„Przewagą psylocybiny i LSD jest jednak to, że uzyskana poprawa nastroju jest długotrwała i może sięgać aż do pół roku od podania pacjentowi jednorazowej dawki substancji psychodelicznej. Niestety, mimo skuteczności dowiedzionej na pacjentach, wciąż niewiele wiadomo o mechanizmach stojących za przeciwdepresyjnym działaniem związków psychodelicznych” - podkreśla się w informacji przekazanej PAP.

W wielu krajach na całym świecie, w tym również w Polsce, prowadzone są liczne badania nad psychodelikami. Jednym z nich jest krakowski Instytut Farmakologii im. Jerzego Maja Polskiej Akademii Nauk (IF PAN). Zespół neurofarmakolog prof. Krystyny Gołembiowskiej otrzymał ponad 2 mln zł z Narodowego Centrum Nauki na badania nad medycznym zastosowaniem psylocybiny.

Podejrzewa się, że potencjał leczniczy tej substancji jest ogromny. Z niektórych badań wynika, że może być ona pomocna w leczeniu stanów lękowych, depresji (również tej lekoopornej), zespołu stresu pourazowego (PTSD) oraz uzależnienia od alkoholu. Wskazują na to badania naukowców z New York University Grossman School of Medicine, w których wzięło udział 93 mężczyzn i kobiet uzależnionych od alkoholu.

Podzielono ich na dwie grupy - jedni otrzymywali dwie dawki psylocybiny, a drudzy - placebo (substancję o obojętnym działaniu). Po ośmiu miesiącach 83 proc. osób zażywających psylocybinę zredukowało spożycie alkoholu. Z kolei w grupie otrzymującej placebo udało się to 51 proc. badanych. Wykazano, że w tym okresie po pierwszej dawce prawie połowa (48 proc.) osób, które otrzymały psylocybinę, całkowicie przestała pić w porównaniu z 24 proc. ochotników z grupy z placebo.

„Nasze odkrycia sugerują, że terapia psylocybinowa jest obiecującym sposobem leczenia zaburzeń związanych z nadużywaniem alkoholu, złożonej choroby, która okazała się niezwykle trudna do opanowania” — twierdzi autor badania i psychiatra Michael P. Bogenschutz, dyrektor Langone Center for Psychedelic Medicine.

Podczas Szkoły Zimowej Instytutu Farmakologii PAN, która odbyła się w marcu br., przedstawiono także zagrożenia ze strony substancji psychodelicznych. Dr Agnieszka Wsół, lekarka klinicystka i badaczka z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, omówiła liczne dane eksperymentalne i kliniczne wskazujące na kardiotoksyczność (uszkodzenia mięśnia sercowego) substancji psychodelicznych nawet przy stosowaniu małych dawek.

Mimo zastrzeżeń podejmowane są pierwsze próby legalizacji psychodelików w zastosowaniach terapeutycznych, w takich krajach jak Kanada (w prowincji Alberta), USA (w stanie Oregon), a ostatnio także w Australii. Na Antypodach terapie oparte na substancjach psychodelicznych uznano za potencjalnie ratujące życie. Australian Therapeutic Goods Administration (TGA) postanowił od lipca 2023 r. umożliwić psychiatrom przepisywanie psylocybiny oraz MDMA (półsyntetycznej substancji psychoaktywnej wykazującej działanie empatogenne, euforyczne i psychodeliczne) w leczeniu zespołu stresu pourazowego i depresji lekoopornej.

Jak podkreśla TGA, obecnie brak jest „opcji leczenia pacjentów z określonymi, opornymi na leczenie chorobami psychicznymi”. Psylocybina i MDMA mogą być jednak stosowane jako terapeutyki w określonych i kontrolowanych warunkach medycznych. Konieczne będzie odpowiednie przeszkolenie lekarzy, w jaki sposób stosować takie leczenie i jakich należy przestrzegać standardów bezpieczeństwa. (PAP)

Autor: Zbigniew Wojtasiński

zbw/ bar/