Uniwersytet Zielonogórski przeniósł swój teleskop z Hiszpanii do Chile

ROTUZ to Robotyczny Optyczny Teleskop Uniwersytetu Zielonogórskiego. To system dwóch teleskopów zwierciadlanych zakupiony w 2021 r. przez Instytut Astronomii UZ – poinformowała rzeczniczka Uniwersytetu Zielonogórskiego Ewa Sapeńko.

Przez pierwszy rok teleskop znajdował się na farmie teleskopów e-EyE w Hiszpanii, jednak w październiku br. został przeniesiony do Chile, na teren firmy DeepSky Chile w południowej części pustyni Atakama.

Dyrektor Instytutu Astronomii UZ prof. Andrzej Maciejewski wyjaśnił, że dzięki globalnej sieci obsługa tego typu teleskopów jest możliwa z każdego miejsca. Specjalne oprogramowanie pozwala na prowadzenie obserwacji i ich dokumentowanie z Zielonej Góry.

„Umieszczenie naszego teleskopu w Chile pozwala zmaksymalizować ilość nocy obserwacyjnych, a więc ilość gromadzonych danych. W Polsce mamy średnio około 100 pogodnych nocy w roku, natomiast w Chile, gdzie obecnie znajduje się teleskop jest ich aż 320. Warunki obserwacyjne są tam jednymi z najlepszych na świecie, co było jednym z argumentów zmiany lokalizacji” – powiedział Maciejewski.

Dodał, że teleskop na półkuli południowej stanowi niezastąpioną pomoc naukową na zajęciach, gdyż daje możliwość prowadzenia obserwacji dydaktycznych w godzinach porannych czasu polskiego, znacznie ułatwiając dostęp studentom do sprzyjających warunków.

Dodatkowo przesunięcie pór roku sprawia, że latem, gdy w Polsce są krótkie noce obserwacyjne bądź ich wcale nie ma, w Chile są długie zimowe noce, co ułatwia prowadzenie praktyk i potencjalnie może zwiększyć zainteresowanie studentów uczestnictwem w projektach naukowych.

Dzięki ROTUZ zielonogórscy astronomowie biorą udział w międzynarodowych projektach jak: GAIA Follow-up czy TESS Follow-up. Obie misje kosmiczne są przełomowe w kontekście poszukiwania i badania planet pozasłonecznych, gwiazdowych czarnych dziur czy brązowych karłów w naszej galaktyce. Dane z misji kosmicznych tworzą bazę obiektów do dokładniejszych badań za pomocą teleskopów naziemnych.

Drugim głównym zadaniem teleskopu ROTUZ jest prowadzenie obserwacji we współpracy z firmami z przemysłu kosmicznego w ramach projektu „European Space Surveillance and Tracking - EU SST” prowadzonego przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA). Przedsięwzięcie polega na obserwacji i wyznaczania orbit śmieci kosmicznych zagrażających satelitom i statkom kosmicznym. 

PAP - Nauka w Polsce, Marcin Rynkiewicz

mmd/ ekr/