Magazyn Historyczny „Mówią wieki” zajmuje się popularyzacją szeroko ujętej wiedzy o historii. Autorzy piszą nie tylko o najpopularniejszej wśród czytelników historii politycznej i wojskowej, lecz także starają się przedstawiać istotne zagadnienia z dziejów gospodarczych, dziejów kultury, w tym także historii nauki.

Na przykład, we współpracy z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu powstał numer „Kopernik – ekonomista”. W 2017 i 2018 roku redakcja opublikowała serię tekstów poświęconych polskim inżynierom i uczonym w serii „100 lat polskiej techniki zbrojeniowej”. W roku 2020 i 2021 wydala natomiast dwa numery specjalne poświęcone gospodarce wojennej i wpływowi wojny na zaangażowanie państw w finansowanie nauki. Z kolei w roku bieżącym, w lipcu, główny temat miesiąca poświęcony został dziejom bakteriologii i farmacji.

Autorzy pisali też o historii kolejnictwa na ziemiach polskich czy historii prochu. Numer wrześniowy z tego roku poświęcony został Ignacemu Łukasiewiczowi oraz dziejom energii. Dzięki współpracy z Instytutem Historii Nauki PAN w miesięczniku znalazły się w sumie dziesiątki artykułów popularyzujących ten właśnie aspekt dziejów.

Są również dodatki o historii ekonomii i techniki dostępne bezpłatnie na stronie miesięcznika - Ludzie i Pieniądze: od I do II Wojny Światowej; Ludzie i Pieniądze: 1794-1914; Polskie Osiągniecia Naukowo-Techniczne; Dzieje Lotnictwa; Z dziejów Gospodarczych Polski, Polski pieniądz przez wieki.

Na uwagę zasługuje także książka „Powszechna historia techniki” napisana przez Bolesława Orłowskiego.

Magazyn Historyczny „Mówią wieki” jest najstarszym polskim czasopismem popularyzującym wiedzę o historii. Działa już od 1957 r., kiedy to został założony na fali popaździernikowej odnowy, pod kierunkiem prof. Marii Boguckiej. Na swych łamach publikował teksty popularnonaukowe wybitnych historyków akademickich.

Od 1992 r. wydawcą miesięcznika jest Oficyna Wydawnicza „Mówią wieki” założona z inicjatywy prof. Stefana Mellera, początkowo działająca przy współudziale takich wydawnictw jak PWN, czy Bellona. Od 2016 r. Oficyna działa samodzielnie, aby uniknąć nacisków na komercjalizację treści czasopisma. O zawartości i profilu pisma decyduje obecnie zespół redakcyjny kierowany przez prof. Michała Kopczyńskiego.

Pośród naukowców, których wiedzę na temat historii nauki miesięcznik popularyzował w ciągu ostatnich sześciu lat, można wymienić m.in. Zbigniewa Wójcika, Cecylię Leszczyńską, Bolesława Orłowskiego, Andrzeja K. Wróblewskiego, Zbigniewa Tucholskiego, Krzysztofa Mikulskiego, Wojciecha Morawskiego, Andrzeja Karpińskiego. Sergiusza Prokurata czy Piotra Franaszka.

Redakcja wydawanego co miesiąc magazynu bierze udział także w dodatkowych popularyzatorskich przedsięwzięciach. Corocznie uczestniczy w warszawskich Targach Książki Historycznej oraz w podobnych imprezach regionalnych. Podczas Targów Książki Historycznej 2017 swój finał miał przeprowadzony przez redakcję konkurs "Polskie Symbole Narodowe", w którym udział wzięło ponad 300 szkół z całej Polski.

Magazyn od lat już współpracuje z Polskim Towarzystwem Historycznym (PTH) przy organizowaniu szkolnych olimpiad historycznych. Ponadto redakcja tworzy filmy edukacyjne, które można bezpłatnie oglądać na kanale na YouTube miesięcznika.

Wyprodukowany we współpracy z PTH film "Piastowie, Chrzest Polski i Początki Państwa Polskiego” był przez lata wyświetlany przez TVP Historia.

Odbiorcy czasopisma to szeroki krąg miłośników historii, niekoniecznie związanych z nią zawodowo. Do tradycyjnych czytelników należą również nauczyciele historii wszystkich szczebli nauczania oraz uczniowie szkół ponadpodstawowych i studenci.

Za swój największy sukces twórcy magazynu uznają nieprzerwane utrzymanie go na rynku przez 30 lat, czyli od momentu rezygnacji wydawania pisma przez Naszą Księgarnię (ostatniego wydawcę z czasów PRL). Jednocześnie podkreślają, że udało im się nie ulec pokusie odejścia od merytorycznej linii pisma ku historii traktowanej wyłącznie jako opowieść sensacyjna. Redakcja nadal trzyma się tradycji i współpracuje z czołowymi historykami akademickimi, prezentując ich dorobek w popularnej formie. Jednocześnie łamy magazynu otwarte są dla młodszych badaczy, którzy nieraz zaczynają swe kariery w "Mówią Wieki".

W 2017 r. Urząd Patentowy RP przyznał redakcji nagrodę specjalną w konkursie na informację medialną z zakresu ochrony własności intelektualnej, w dowód uznania za wybitne osiągnięcia dziennikarskie, publicystyczne i naukowe, badające i promujące polskie osiągnięcia naukowo-techniczne oraz za kreowanie postaw innowacyjnych i twórczych w środowisku naukowym oraz w społeczeństwie.

Więcej informacji na stronie czasopisma.

PAP - Nauka w Polsce

mat/ agt/