Zestawienia Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – PZH Państwowego Instytutu Badawczego pokazują, że od 1 stycznia do 31 października tego roku zanotowano w Polsce 24 przypadki odry, podczas gdy w tym samym okresie 2021 r. – 12. W pierwszych dziesięciu miesiącach 2022 r. wykryto 779 przypadków świnki, a rok temu – 392. Jeśli chodzi o różyczkę, to w tym roku potwierdzono 117 przypadków, w tym samym czasie ubiegłego roku – 42.

Świnka (nagminne zapalenie ślinianek przyusznych) to wirusowa choroba zakaźna. Infekcja przenosi się drogą kropelkową lub poprzez kontakt z przedmiotami skażonymi wydzieliną z gardła chorej osoby.

Specjalistyczny portal poświęcony szczepieniom – https://szczepienia.pzh.gov.pl – edukuje, że objawy występują zwykle po 17-18 dniach od infekcji. Pojawia się gorączka, złe samopoczucie, obrzęk i bolesność jednej lub obydwu ślinianek przyusznych. W wyniku obrzęku może wystąpić utrata apetytu, trudności w połykaniu i uczucie suchości w jamie ustnej. Poważniejsze powikłania występują częściej u chłopców niż u dziewczynek. Są to zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie jąder prowadzące czasami do bezpłodności, zapalenie trzustki, rzadziej zapalenie stawów, mięśnia sercowego lub nerwu słuchowego, które prowadzi do trwałej głuchoty.

Różyczka jest wirusową choroba zakaźną, infekcja przenosi się drogą kropelkową. Różyczka u dzieci najczęściej przebiega łagodnie lub bezobjawowo. Na cięższy przebieg narażeni są głównie dorośli. Objawy występują zwykle po 14–21 dniach od infekcji. Pojawia się zaczerwienienie gardła, kaszel, katar, podwyższona temperatura i wysypka utrzymująca się do trzech dni. Obserwuje się silne powiększenie węzłów chłonnych za uszami i na potylicy.

Eksperci wskazują na stronie https://szczepienia.pzh.gov.pl, że poważnymi powikłaniami różyczki są zapalenie spojówek, bóle mięśniowe, małopłytkowość i zapalenie mózgu występujące bardzo rzadko. Różyczka stanowi poważne zagrożenie dla ciężarnych, prowadząc do ciężkich uszkodzeń płodu. Ryzyko rozwoju wad wrodzonych zależy od okresu ciąży i jest najwyższe w pierwszym trymestrze ciąży. Typowo dochodzi do poronienia lub urodzenia dziecka z wadami słuchu, wzroku, serca, problemów z rozwojem mowy, upośledzeniem umysłowym, deformacjami i ubytkami kości.

Odra to ostra, wirusowa choroba zakaźna, która bardzo łatwo się rozprzestrzenia wśród nieuodpornionych osób w każdym wieku. Zakażenie szerzy się drogą kropelkową i przez bezpośrednią styczność z wydzieliną z jamy nosowo-gardłowej chorej osoby. Objawy występują po 10-12 dniach od zakażenia. Na 2-4 dni przed pojawieniem się charakterystycznej wysypki występuje gorączka, złe samopoczucie, zapalenie spojówek, katar, kaszel. Wraz z rozwojem choroby temperatura wzrasta do 39-41 stopni. W jamie ustnej pojawiają się białe wykwity otoczone czerwoną linią (plamki Koplika), a następnie czerwona wysypka stopniowo zlewa się w plamy i obejmuje całą głowę i ciało.

Na stronie https://szczepienia.pzh.gov.pl podano, że ok. 30 proc. zachorowań przebiega z powikłaniami, szczególnie wśród dzieci do 5. roku życia i dorosłych w wieku powyżej 20 lat. Najczęstsze powikłania to zapalenie ucha środkowego, które prowadzi do utraty słuchu, biegunka, zapalenie płuc, ostre zapalenie mózgu prowadzące do obrzęku mózgu, zaburzenia wzroku prowadzące do ślepoty, rzadkie ciężkie uszkodzenia mózgu znane jako podostre stwardniające zapalenie mózgu (SSPE), którego objawy pojawiają się kilka lat po chorobie. Odra jest najbardziej niebezpieczna dla dzieci do 5 lat i dla osób z zaburzeniami układu odporności. (PAP)

Autor: Katarzyna Lechowicz-Dyl

ktl/ joz/