Historia i kultura

Wystawa w Muzeum Śląskim o badaniach mumii egipskich

wystawa, Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
wystawa, Warsaw Mummy Project, mat. prasowe

Wystawę archeologiczną nt. współczesnych możliwości nieinwazyjnych badań mumii egipskich przygotowano w Muzeum Śląskim w Katowicach. Wystawa koncentruje się na badaniach mumii kobiety znajdującej się w zbiorach Uniwersytetu Warszawskiego.

Ekspozycję "Mumia Tajemniczej Damy – Studia i perspektywy" zaaranżowano w będącym częścią Muzeum Śląskiego budynku dawnej stolarni kopalni Katowice. Jak mówiła na czwartkowym wernisażu kuratorka wystawy Renata Abłamowicz, prezentowane są na niej wyniki badań mumii egipskiej, a jednocześnie obrazuje ona, jak zmieniały się metody badawcze tego typu obiektów: od prostego rozwijania mumii w XIX w., przez zdjęcia rentgenowskie (od 1897 r.), po tomografię komputerową (od lat 70 ub. wieku).

Głównym przedmiotem wystawy jest egipska mumia z okresu ok. 1 tys. lat przed naszą erą, należąca do Uniwersytetu Warszawskiego, eksponowana w Muzeum Narodowym w Warszawie. Od kilku lat jest ona badana przez zespół Warsaw Mummy Project (WMP) we współpracy z warszawskim Muzeum Narodowym.

mat. prasowe
Marzena Ożarek-Szilke i mumia, mat. prasowe

Współkierownik projektu WMP Wojciech Ejsmond przypomniał w czwartek, że mumia ta jest w Polsce od prawie dwustu lat i była w tym czasie różnie interpretowana: początkowo na podstawie m.in. sarkofagu jako mumia kobiety, potem w XX w. po odczytaniu inskrypcji hieroglificznych uznano, że jest to kapłan. "Ale nasza obserwacja wykazała, że w środku kryje się jednak ciało kobiety, kobiety w ciąży, która zmarła w wieku ok. 20-30 lat. I tutaj chcielibyśmy zwrócić uwagę, że mumie to nie tylko eksponaty muzealne, wiele osób podchodzi do mumii jako do kuriozów, takich ciekawostek w gablotach, a my chcemy pokazać, że to były żywe osoby" – podkreślił Ejsmond.

Jako cel Warsaw Mummy Project przedstawiciele przedsięwzięcia określają przeprowadzenie kompleksowych i multidyscyplinarnych badań mumii egipskich z Muzeum Narodowego w Warszawie, obejmujących analizy antropologiczne i paleopatologiczne, fizyko-chemiczne, a także rekonstrukcje twarzy, co – jak zaznaczył Ejsmond - ma zmierzać m.in. do przywrócenia im ludzkiego wymiaru.

mat. prasowe
Nad rekonstrukcjami twarzy Tajemniczej Damy pracowało niezależnie, przy użyciu dwóch różnych technik, dwóch specjalistów antropologii sądowej oraz kryminalistyki, Chantal Milani i Hew Morrison. „Nasze kości, a w szczególności czaszka, dostarczają wielu informacji o twarzy danej osoby. Chociaż rekonstrukcji nie można uznać za dokładny portret, anatomia każdej czaszki jest wyjątkowa i pokazuje zestaw kształtów i proporcji, które były widoczne na twarzy żywej osoby” – mówi Chantal Milani, włoska antropolog sądowa i członek projektu, źródło - materiały prasowe WMP

Projekt obejmuje nieinwazyjne badania, m.in. za pomocą tomografii komputerowej (TK) i zdjęć rentgenowskich (RTG). W ten sposób wirtualnie wydobyto z mumii przedmioty, jak starożytne amulety i kości. Niektóre z nich, np. czaszka mumii, zostały wydrukowane w 3D i następnie - podobnie jak amulety - opracowane przez Stanisława Szilke.

mat. prasowe
Marzena Ożarek-Szilke w Muzeum Narodowym w Warszawie - z mumią (fot. A. Leydo - Warsaw Mummy Project), mat. prasowe

Przedmioty te można zobaczyć na wystawie wraz z hologramem mumii wykonanym ze skanów TK. Ponadto skany TK posłużyły do wykonywania rekonstrukcji twarzy zmarłych przez specjalistów antropologii sądowej oraz kryminalistyki, którzy pracowali niezależnie przy użyciu dwóch różnych technik, co dało możliwość porównania wyników.

W czwartek współkierowniczka projektu WMP Marzena Ożarek-Szilke akcentowała, że tomograf jest z roku na rok coraz lepszym urządzeniem, z coraz lepszym oprogramowaniem, co daje coraz większe możliwości.

Mumia trafiła do Polski w XIX wieku. Należy do UW, ale obecnie znajduje się w depozycie w Galerii Sztuki Starożytnej w Muzeum Narodowym w Warszawie.

Wystawę czasową „Mumia Tajemniczej Damy – Studia i perspektywy” można oglądać w Muzeum Śląskim do 5 marca 2023 r.

Więcej na temat badań mumii - TU i TU.

mat. prasowe
Hologram, mat. prasowe

Część interpretacji dotychczasowych badań warszawskiej mumii, wskazujących na zachowaną zmumifikowanym ciele ciążę, została zakwestionowana. Artykuł, z którego wynika, że mumia kryje w swoim wnętrzu 7-miesięczny płód, grupa badaczy opublikowała w kwietniu 2021 r. w czasopiśmie "Journal of Archaeological Science". W lipcu br. ukazała się natomiast publikacja w "Archeological and Anthropological Sciences", w której inny zespół dowodzi, że zmumifikowana kobieta nie zawiera w sobie płodu. Świadczyć o tym mają przede wszystkim obrazy precyzyjnie zrekonstruowanej zawartości miednicy oraz wyniki badań porównawczych starożytnych płodów egipskich. (PAP)

Mateusz Babak

mtb/ aszw/

Galeria (10 zdjęć)

  • Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
    1/10
    Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
  • Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
    2/10
    Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
  • Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
    3/10
    Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
  • Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
    4/10
    Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
  • Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
    5/10
    Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
  • Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
    6/10
    Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
  • Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
    7/10
    Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
  • Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
    8/10
    Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
  • Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
    9/10
    Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
  • Warsaw Mummy Project, mat. prasowe
    10/10
    Warsaw Mummy Project, mat. prasowe

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • Fot. Paulina Matusiak, Eddy Wenting

    Polacy odtworzyli średniowieczne stroje z Nubii; zaprezentują je w Luwrze

  • Na zdjęciu amerykański fizyk John Joseph Hopfield. Fot. EPA/DENISE APPLEWHITE/PRINCETON UNIVERSITY OFFICE OF COMMUNICATIONS

    Płock/ W Archiwum Diecezjalnym znaleziono metrykę ojca tegorocznego noblisty Johna Josepha Hopfielda

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera