Przyjęło się traktować nudności i wymioty jako integralną część okresu ciąży, tymczasem nie można ich bagatelizować. Gdy zbyt długo się utrzymują mogą być zagrożeniem dla zdrowia kobiety – ostrzega ginekolog i położnik dr n. med. Jacek Tulimowski.
Specjalista przyznaje, że nudności są powszechne we wczesnej ciąży, styka się z nimi od 50 do 70 proc. kobiet oczekujących dziecka; wymioty występują natomiast u około połowy kobiet ciężarnych. Ostrzega jednak, że nieleczone nudności i wymioty u ciężarnych mogą się rozwinąć do tzw. niepowściągliwych wymiotów, których doświadcza od 0,3 do 3 proc. kobiet na świecie. Wynika z tego, że w Polsce może mieć z tym problem od około 9 930 do 99 300 pacjentek. Część z nich wymaga hospitalizacji.
„Gdy wymioty występują częściej niż trzy razy na dobę, powodują odwodnienia, zaburzenia gastro-jelitowe, utratę około 5 proc. masy ciała. Zaczynają się one w czwartym tygodniu ciąży, a nasilają się w ósmym i dwunastym tygodniu. Później ich intensywność zwykle maleje, ale u 9 proc. kobiet mogą trwać aż do porodu” – stwierdza dr Jacek Tulimowski w informacji przekazanej PAP.
Zdaniem specjalisty w takiej sytuacji konieczne jest przeprowadzenie diagnostyki. Bo zaburzenia te mogą mieć różne przyczyny, związane bywają z dolegliwościami układu pokarmowego, wątroby, trzustki, woreczka robaczkowego, kamicą nerkową, chorobami metabolicznymi, zaburzeniami neurologicznymi i czynnikami psychicznymi.
Niestety, wymioty w ciąży są na ogół bagatelizowane. „Pacjentka nie mówi o nich lekarzowi, bo jest przekonana, że to normalne i nic nie trzeba robić, lekarz z kolei nie pyta. Oprócz czynników stricte zdrowotnych mamy też do czynienia ze znacznym obniżeniem jakości życia kobiet” – zaznacza specjalista.
Dodaje, że najbardziej niepokojące są ciężkie nudności i wymioty, gdyż wymagają pilnej interwencji lekarskiej, a nawet hospitalizacji. Niepowściągliwe wymioty grożą wręcz ograniczeniem wzrostu płodu.
Według dra Tulimowskiego jest wiele czynników ryzyka tej przypadłości. Najczęściej powodem są wzrost stężenia hormonów podczas ciąży, właściwości psychiczne, niechciana ciąża oraz predyspozycje genetyczne (zwykle występuje u krewnych pierwszego stopnia).
Kolejnymi czynnikami ryzyka są: młody wiek matki, występowanie nudności i wymiotów w poprzedniej ciąży, otyłość, płód żeński, choroby lokomocyjne, nadczynność tarczycy, cukrzyca i astma, a także nudności i wymioty występujące przed ciążą.
Jak można powstrzymać lub przynajmniej ograniczyć nudności i wymioty? Specjalista uważa, że zacząć należy od zmiany stylu życia i diety. „Unikamy ostrych zapachów, preparatów żelaza, potraw sprzyjających nudnościom, tłustych i mocno przyprawionych” – zaleca. Dieta powinna opierać się na białkach, przy ograniczaniu węglowodanów. Znaczenie ma również wielkość tabletek, przyjmowanych leków - nie powinny być duże. Posiłki trzeba jadać w małych porcjach i często, najlepiej jedna łyżka, krótka przerwa, a potem druga. „Polecam swoim pacjentkom przekąsić coś zaraz po przebudzeniu: suchara, krakersa, aby uniknąć efektu pustego żołądka” – dodaje.
Jeśli postępowanie dietetyczne i zmiana stylu życia niewystarczają, należy włączyć leczenie farmakologiczne. „Na świecie od wielu lat, a w Polsce od niedawna, dostępne jest bezpieczne i skuteczne leczenie farmakologiczne, które wcale nie musi się wiązać z pobytem w szpitalu” – zapewnia dr Tulimowski.
Wyjaśnia, że lekiem pierwszego rzutu w nudnościach i wymiotach w ciąży jest pirodyksyna – witamina B6, która łatwo wchłania się z przewodu pokarmowego. Doksylamina jest lekiem blokującym receptory histaminowe, powodując zmniejszenie pobudzenia ośrodka wymiotnego. „Połączenie powyższych substancji w tabletce o opóźnionym uwalnianiu, jest lekiem skutecznym i bezpiecznym w leczeniu nudności i wymiotów u kobiet w ciąży. Postać tabletki o opóźnionym uwalnianiu jest bardzo istotna, ponieważ sama doksylamina, w zwyczajnej tabletce o natychmiastowym uwalnianiu ma działanie nasenne” - przekonuje.
Nadmienia, że tego typu leki, a właściwie lek występujący pod różnymi nazwami, przyjmowało do tej pory ok. 33 mln kobiet na świecie. Zapewnia, że zmniejsza on nudności i wymioty nawet u 70 proc. zażywających go kobiet. „Lek wydawany jest z przepisu lekarza i przyjmuje się go, gdy metody naturalne okażą się nieskuteczne” - dodaje.
W przypadku rozwinięcia się nudności i wymiotów w ciąży do niepowściągliwych wymiotów, wdrażanie jest dodatkowe leczenie z hospitalizacją włącznie. „Apeluję: mówmy o nudnościach i wymiotach w ciąży, nie bagatelizujmy ich, sygnalizujemy problem lekarzowi” – przekonuje dr Jacek Tulimowski.
PAP - Nauka w Polsce, Zbigniew Wojtasiński
zbw/ ekr/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
