30 wybitnych dokonań polskich naukowców w publikacji wydanej przez FNP

Książka „Sięgając po niezbadane. Osiągnięcia naukowe współfinansowane przez FNP” została przygotowana z okazji 30-lecia Fundacji. We wtorek w Warszawie miała miejsce premierowa prezentacja publikacji.

W książce znajdują się teksty na temat badań z zakresu m.in. fizyki, biotechnologii, astronomii, chemii, matematyki, ochrony środowiska, onkologii, psychologii, demografii, archeologii oraz historii.

Wszystkie opisane odkrycia zostały dokonane pod szyldem polskich instytucji naukowych. W publikacji zapisana jest historia m.in. udoskonalenia pomiaru odległości kosmicznych i potwierdzenia (przez obserwację) hipotezy Alberta Einsteina o istnieniu fal grawitacyjnych.

Punktem wyjścia do wyboru konkretnych osiągnięć, które znalazły się w publikacji, był ścisły związek między wsparciem udzielanym badaczom przez Fundację, a rozwojem badań naukowych i ich miejscem w nauce światowej.

„Kryteria, które zostały przyjęte w przypadku wyboru publikacji naukowych laureatów FNP z kategorii science, to liczba ich cytowań w latach 1991–2020, ustalona za pomocą bazy danych Web of Science. Spośród publikacji należących do grupy HCF (Highly Cited in the Field) – 1 proc. prac najczęściej cytowanych w danej dziedzinie do naszej publikacji, wyłoniliśmy 20 prac z góry tej listy, przy których wskazano finansowanie (lub współfinansowanie przez FNP) oraz kierownik projektu badawczego miał jedną, polską afiliację” – napisano w komunikacie przesłanym do mediów.

„W przypadku humanistyki i nauk społecznych zostały wzięte pod uwagę osiągnięcia, które u swych początków otrzymały wsparcie FNP, a których efekty zostały docenione przez międzynarodową społeczność naukową – do tej grupy należy 10 dokonań naukowych laureatów Fundacji zaprezentowanych w książce” – czytamy w komunikacie.

W rozmowie z PAP prezes FNP, prof. Maciej Żylicz przyznał, że przygotowanie publikacji z okazji 30-lecia istnienia FNP, było dobrym momentem na refleksję, dotyczącą tego, jak różnorodne badania są finansowane z budżetu fundacji.

W gronie osób, których historia zawodowa została opisana w książce, zaprezentowanej na konferencji w Warszawie, znaleźli się:

1. Prof. Elżbieta Frąckowiak i prof. François Béguin - elektrochemia, badania materiałów węglowych, magazynowanie energii elektrycznej

2. Prof. Janusz Bujnicki - bioinformatyka, biologiczne bazy danych

3. Prof. Tomasz Bulik i prof. Dorota Rosińska - astrofizyka, ewolucja gwiazd we Wszechświecie, detekcja fal grawitacyjnych

4. Prof. Bogusław Buszewski - chemia środowiska i chemia analityczna, rozwój technik separacyjnych

5. Dr hab. Rafał Demkowicz-Dobrzański i dr Jan Kołodyński - fizyka teoretyczna, metrologia kwantowa

6. Prof. Marcin Drąg - chemia biologiczna, badania nad proteazami, wykorzystanie nienaturalnych aminokwasów

7. Prof. Miłosz Giersz i prof. Patrycja Prządka-Giersz - archeologia Andów i Ameryki Południowej, kultura materialna prekolumbijskich Andów

8. Prof. Dominika Nowis i prof. Jakub Gołąb - immunologia i immunoterapia nowotworów, terapia fotodynamiczna nowotworów

9. Prof. Maciej Gołąb - muzykologia, metodologia badań muzykologicznych

10. Prof. Karol Grela, dr inż. Cezary Samojłowicz, dr Michał Bieniek - chemia organiczna, chemia katalitycznej reakcji metatezy olefin

11. Prof. Daniel Gryko - chemia porfirynoidów, badania związków aromatycznych

12. Prof. Ryszard Horodecki, prof. Paweł Horodecki, prof. Michał Horodecki, dr hab. Karol Horodecki - fizyka teoretyczna, badania splątania kwantowego, informatyka kwantowa

13. Dr hab. Artur Kalinowski - fizyka cząstek elementarnych, eksperymenty prowadzone w Wielkim Zderzaczu Hadronów

14. Prof. Tomasz Lipniacki - modelowanie w biologii i medycynie, wykorzystanie modelowania matematycznego w badaniach cytokin

15. prof. Aleksandra Łuszczyńska - psychologia zdrowia, opracowywanie wdrożeń do wykorzystania w praktyce klinicznej

16. Prof. Krzysztof Matyjaszewski i dr hab. inż. Joanna Pietrasik - chemia polimerów, projektowanie materiałów o specyficznych właściwościach

17. Prof. Roman Michałowski - historia polskiego średniowiecza w kontekście historii powszechnej

18. Prof. Jacek Namieśnik i dr hab. inż. Marek Tobiszewski - chemia analityczna, analityka zanieczyszczeń środowiska

19. Dr hab. Łukasz Niesiołowski-Spanò - historia starożytności, badania dziejów starożytnej Palestyny i biblijnego Izraela

20. Prof. Justyna Olko - badania (między)kulturowej, społeczno-politycznej i językowej historii Mezoameryki ze szczególnym uwzględnieniem Indian Nahua, rewitalizacja zagrożonych wymarciem języków mniejszości etnicznych, humanistyka zaangażowana

21. Prof. Grzegorz Pietrzyński - astrofizyka obserwacyjna, metody pomiaru odległości kosmicznych

22. Dr Małgorzata Pilot - biologia ewolucyjna i ekologia behawioralna, genetyka dzikich psowatych i wolno żyjących psów, badania nad udomowieniem psa

23. Prof. Tomasz Puzyn - chemoinformatyka i chemia środowiska, rozwój metod modelowania do projektowania nanomateriałów i cieczy jonowych

24. Prof. Jan Strelau - psychologia różnic indywidualnych, badania nad temperamentem

25. Prof. Piotr Trzonkowski i prof. Natalia Marek-Trzonkowska - immunologia, badania nad wykorzystaniem limfocytów Treg w terapii komórkowej

26. Dr hab. Marek Węcowski - historia starożytna, badania archaicznej Grecji, roli arystokracji i sympozjonu

27. Prof. Andrzej Wiśniewski - filozofia, logika filozoficzna, Inferencyjna logika pytań

28. Prof. Bogdan Wojciszke - psychologia osobowości i psychologia społeczna, opracowanie i badania nad modelem dwuwymiarowego spostrzegania społecznego

29. Prof. Marek Żukowski - fizyka kwantowa, podstawy mechaniki kwantowej, badania splątania kwantowego, kwantowe technologie informacyjne

30. Prof. Karol Życzkowski - fizyka teoretyczna, teoria informacji kwantowej, mechanika kwantowa.

PAP - Nauka w Polsce, Urszula Kaczorowska

uka/ ekr/