Wyróżnienie im. prof. Macieja W. Grabskiego przyznawane jest przez FNP od 2016 r. za działania na rzecz rozumienia nauki w społeczeństwie, budowania zaufania do wiedzy naukowej oraz przybliżania wpływu nauki i uczonych na rozwój cywilizacyjny Polski. Mogą nim zostać uhonorowane osoby, których działania wspierają również edukację społeczeństwa w zakresie rozróżniania badań opartych na rzetelnej metodzie i racjonalnym wnioskowaniu od badań niespełniających tych kryteriów. Wysokość wyróżnienia to 10 tys. zł.

W 2022 roku FNP po raz trzeci wyłoniła laureatów Wyróżnienia im. prof. Macieja W. Grabskiego, którymi zostali profesorowie: Andrzej Białas i Szymon Malinowski oraz dziennikarka naukowa Magdalena Bajer - poinformowała FNP.

Prof. Andrzej Białas jest fizykiem, profesorem nauk matematyczno-fizycznych. Prowadzony przez prof. Białasa od 2008 roku tygodnik „PAUza Akademicka” jest forum dyskusji środowiska akademickiego na temat nauki i jej roli w społeczeństwie. W ciągu wielu lat istnienia stał się platformą wymiany myśli ludzi nauki na tematy związane m.in. z etycznym aspektem pracy badawczej, społecznymi powinnościami naukowców, koniecznością poprawiania ich komunikacji ze społeczeństwem. Prof. Białas - jak opisuje Fundacja - był i jest aktywnym uczestnikiem tych dyskusji, w swoich felietonach opowiada się za prawdą w nauce, piętnując nieprawdę lub półprawdę oraz powszechne fake newsy, które wpływają na nieprawidłowe postrzeganie przez społeczeństwo roli nauki.

Magdalena Bajer to dziennikarka naukowa, publicystka. Od kilku dekad zajmuje się przybliżaniem miejsca nauki w społeczeństwie i wyjaśnianiem społecznej roli uczonych, w tym zagadnień dotyczących kondycji nauki, specyfiki pracy naukowej, osiągnięć badawczych, problemów środowiska akademickiego czy losów inteligencji w Polsce. Jest autorką cykli wywiadów z ludźmi nauki: Racje, Źródła; tomu wywiadów Blizny po ukąszeniu oraz Jak wierzą uczeni: rozmowy z profesorami; Rody uczone. Kreski do szkicu (2013, drugi tom: 2019). Kierowała również ważnymi dla popularyzacji nauki seriami wydawniczymi, m.in. OMEGA, w której ukazały się dziesiątki książek popularyzujących naukę oraz Biblioteką Myśli Współczesnej.

Trzeci z nagrodzonych, prof. Szymon Malinowski to fizyk atmosfery, który od wielu lat propaguje wiedzę naukową na temat zmian klimatu. Jest współzałożycielem portalu Nauka o klimacie, którego autorzy we współpracy z najwybitniejszymi polskimi badaczami klimatu starają się przekazać czytelnikom podstawową wiedzę o klimacie i globalnym ociepleniu. Udziela się na piknikach i festiwalach nauki, w programach telewizyjnych i radiowych, a także otwartych dla publiczności spotkaniach czy wykładach. Jest bohaterem filmu dokumentalnego „Można panikować/I’ts OK to Panic” zaprezentowanego w 2020 r. w ramach prestiżowego Festiwalu Millennium Docs Against Gravity, w którym pokazana jest jego codzienna walka z ignorancją i przekłamaniami na temat kryzysu klimatycznego w Polsce - czytamy w opisie FNP.

W poprzednich latach wyróżnienia otrzymali: Ryszard Rakowski – inicjator i współtwórca Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci; prof. Łukasz Turski – fizyk, popularyzator nauki, jeden z inicjatorów i aktywnych uczestników Pikniku Naukowego, pomysłodawca i organizator a obecnie Przewodniczący Rady Naukowej Centrum Nauki Kopernik; ks. prof. Michał Heller – wybitny uczony zajmującym się filozofią przyrody, z jego inicjatywy w różnych ośrodkach akademickich powstały przedsięwzięcia służące interdyscyplinarnym spotkaniom uczonych, wzajemnemu rozumieniu przez nich nauk przyrodniczych, matematycznych, filozoficznych czy teologicznych; prof. Jan Madey – informatyk, zaangażowany w działalność społeczną związaną ze wspieraniem wybitnie uzdolnionych dzieci i młodzieży. 

PAP - Nauka w Polsce

ekr/ agt/