Nauka dla Społeczeństwa

29.03.2024
PL EN
19.01.2022 aktualizacja 19.01.2022

NCN przyjęło standardy etyczne Global Code of Conduct

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Narodowe Centrum Nauki (NCN) dołączyło do grona instytucji, które przyjęły kodeks mający na celu zapobieganie eksportowi nieetycznych praktyk badawczych do krajów o niskich i średnich dochodach. Naukowcy wnioskujący o granty z NCN będą musieli planować swoje badania z uwzględnieniem zapisów Global Code of Conduct.

Global Code of Conduct został opracowany w 2018 roku jako rezultat projektu TRUST (Creating and enhancing TRUSTworthy, responsible and equitable partnerships in international research) finansowanego przez Komisję Europejską w ramach programu Horyzont 2020. Celem projektu było zapobieganie zjawisku "dumpingu etycznego" poprzez usprawnienie wdrażania wysokich standardów etycznych w badaniach na całym świecie - czytamy w komunikacie prasowym Narodowego Centrum Nauki.

NCN jest w gronie 12 instytucji o statusie „adopters”. Odniesienie do zapisów Global Code of Conduct zostało ujęte w dokumentacji konkursowej NCN. Każdy wnioskodawca jest zobowiązany do wypełniania formularza dot. kwestii etycznych w projekcie, m.in. z uwzględnieniem zapisów kodeksu.

Zjawisko tak zwanego "dumpingu etycznego" polega na przenoszeniu niedopuszczalnych z punktu widzenia etyki i niezgodnych z przepisami praktyk badawczych do uboższych krajów. Praktyki takie obejmują przeprowadzanie badań bez zgody komisji bioetycznej czy też bez zapewnienia ubezpieczenia na wypadek szkód, które mogą powstać w trakcie trwania badania. Ponadto do kategorii tej należy prowadzenie badań z udziałem grup społecznie wrażliwych, a także prowadzenie w krajach o niskich i średnich dochodach badań, które normalnie byłyby zakazane w kraju o wysokich dochodach, w którym obowiązują surowe przepisy regulujące tę kwestię - wyjaśnia NCN.

W ramach projektu TRUST wypracowano kodeks, którego głównym celem jest rozwiązanie problemu nierówności norm etycznych i prawnych dotyczących badań. Kodeks pomaga zapobiegać nadużyciom wynikającym z różnic w systemach prawnych funkcjonujących w różnych częściach świata. Przy jego tworzeniu wykorzystano system oparty na wartościach takich jak uczciwość, szacunek, troska i szczerość.

Kodeks dotyczy wszystkich obszarów nauk i służy również jako narzędzie edukacyjne. Jak pokazuje praktyka, „dumping etyczny” może być niezamierzony, ponieważ może wynikać z braku dostatecznej wiedzy u naukowców realizujących badania lub u osób zarządzających obszarem badań naukowych w różnego rodzaju jednostkach.

Więcej informacji tutaj.

PAP - Nauka w Polsce

ekr/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024