Wielkopolska Noc Naukowców - o szansach na ratowanie Ziemi dzięki nauce

„Podczas Nocy Naukowców w 2021 r. nasi badacze pokażą, jak nauka i naukowcy mogą uratować planetę. Realizując program NN pokażą, że sytuacja klimatyczna Ziemi jest bardzo trudna, ale właśnie w nauce jest nadzieja na uratowanie jej” - informuje portal PAP-Nauka w Polsce Jolanta Szajbe, koordynator Nocy Naukowców z Działu Informacji i Promocji Politechniki Poznańskiej.

Serwis PAP - Nauka w Polsce jest jednym z patronów medialnych Nocy Naukowców w Wielkopolsce.

Głównym mottem imprezy będzie hasło „w nauce nadzieja”. „Ma sprawić, że młodzi ludzie spojrzą na naukę jako źródło siły, możliwości i nadziei na przyszłość. Każdy z nich będzie chciał stać się bohaterem ratującym planetę” - tłumaczy Szajbe.

„W programie m.in. takie hity jak: Eko tik tok, Ścieki to też woda, Żarłacz roztworny, Najszybszy superkomputer w Polsce, Z koszyka nie do kosza, Ptaki w mieście, Jak upolować rzęski pod mikroskopem, Planeta Ziemia – ciepło, coraz cieplej, i wiele innych” - wymienia.

Uczestnicy wydarzenia będą mogli zobaczyć, jak codziennie żyć ekologicznie, jak powinno wyglądać idealne miasto przyszłości, przyjrzą się roślinom, które żywią świat, nauczą się dbać o ekosystem, dowiedzą się, jak znajomość drzew ratuje życie i poznają technologie przyjazne środowisku.

Wielkopolska Noc Naukowców odbędzie się na Politechnice Poznańskiej, Uniwersytecie Adama Mickiewicza, Uniwersytecie Przyrodniczym, Akademii Wychowania Fizycznego, Uniwersytecie Ekonomicznym i Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym, w Instytucie Fizyki Molekularnej PAN oraz w Instytucie Genetyki Człowieka PAN.

Większość wydarzeń NN w Wielkopolsce, z uwagi na sytuację pandemiczną, zaplanowano on-line. „Staramy dostosować się do zmieniających się okoliczności. NN w dużej mierze przenosi się, miejmy nadzieję, że chwilowo, w tryb online” - podkreśla Jolanta Szajbe. Organizatorzy liczą jednak, że podobnie jak w ubiegłym roku, kiedy z powodu pandemii koronawirusa po raz pierwszy przeniesiono większość wydarzeń do rzeczywistości wirtualnej, w spotkaniach weźmie udział wiele osób. Forma spotkań z naukowcami on-line cieszyła się ogromnym zainteresowaniem - w dzień eventu 27 listopada 2020 roku materiały na stronie internetowej obejrzało ok. 15 tys. osób.

Tegoroczna Noc Naukowców jest kontynuacją projektów z czternastu poprzednich lat (2007-2020). Jak przypomina Szajbe, jedyna taka noc w Europie - Noc Naukowców jako „Researchers' Night" - odbywa się tego samego dnia w całej Europie, w kilkudziesięciu państwach, w kilkuset miastach. Powstała w 2005 roku z inicjatywy Komisji Europejskiej, która chciała zachęcić młodych ludzi do podejmowania kariery naukowej, a aby to osiągnąć - postanowiła pomóc w zmianie wizerunku naukowca.

„Okazało się, że dla młodych ludzi to często starszy pan, zamknięty w swoim laboratorium, zajmujący się dziwnymi badaniami, trochę nieżyciowy i trochę szalony. Kto z młodych ludzi chciałby być kimś takim w przyszłości? Z pomocą przyszła idea Nocy Naukowców – imprezy na ogromną skalę, której celem jest zmiana wizerunku naukowca, pokazanie, że naukowcy są bardzo interesującymi ludźmi, mają ciekawą pracę i w fascynujący sposób mogą o niej opowiedzieć. Zaproponowano, żeby na tę jedną noc młodzież i dzieci wcielili się w rolę naukowców” - tłumaczy Jolanta Szajbe.

Jak zaznacza, „tej jednej nocy naukowcy to zdecydowanie showmani”. „Odchodzą od swoich poważnych projektów, by bawić się z publicznością i stworzyć obraz naukowca nowej ery. Stają się aktorami, showmanami, przewodnikami po laboratoriach”.

Uczestnicy natomiast mogą wcielić się w rolę naukowców i przeprowadzać naukowe eksperymenty. „Taka wspólna zabawa i nauka bardzo do siebie zbliża, jest doskonałą okazją do poznania się i podjęcia wspólnych działań. W takich okolicznościach cel imprezy - zmiana wizerunku naukowca i zachęcenie młodzieży do podejmowania kariery naukowej zostaje z powodzeniem zrealizowany. I nie są to tylko słowa, na wszystko mamy dowody m.in. w postaci badań ankietowych” – zaznacza Szajbe.

Badania poprzednich edycji pokazują, że wydarzenie ma pozytywny wpływ na zmianę wizerunku naukowca i lepsze zrozumienie pracy badaczy. Wpływa także na zwiększenie zainteresowania młodzieży nauką, doświadczeniami naukowymi oraz na wybory kierunków kształcenia na poziomie wyższym.

„Po każdej imprezie zadajemy młodym ludziom kilka pytań m. in. o to, jak postrzegają pracę naukowców. Wśród odpowiedzi dominuje wizerunek naukowca, którego praca jest bardzo ciekawa i ma realny wpływ na wiele dziedzin. Dlatego teraz przed każdą imprezą ostrzegamy rodziców i opiekunów: jeśli chcecie, żeby Wasze dziecko w przyszłości zostało dziennikarzem, aktorem czy pisarzem, to nie przysyłajcie go na Noc Naukowców, bo wtedy na sto procent postanowi zostać naukowcem. Pokazujemy jak ogromna jest Moc Naukowców!" - zaznaczyła Szajbe.

Niemal co drugi młody uczestnik twierdzi, że impreza ta zachęca go do zajęcia się nauką w przyszłości, bo to: „ciekawa i rozwijająca praca”, „przydatne zajęcie, które ma wpływ na otaczający nas świat”, „prestiżowe zajęcie” umożliwiające „dokonywanie przełomowych odkryć”.

Zdaniem organizatorów „bezpłatny i otwarty dostęp do wszystkich atrakcji Nocy Naukowców przyczynia się do licznych wizyt uczniów, klas czy nawet całych szkół z obszarów wiejskich, co stwarza warunki do wyrównywania szans edukacyjnych”.

Z ankiet przeprowadzonych w poprzednich latach wynika, że ponad 90 proc. respondentów uznaje działania popularyzujące naukę i osiągnięcia naukowców za niezbędne. „Z rozmów z odbiorcami, licznych komentarzy oraz z wyników ankiet wynika, że młodzi ludzie przychodzący na NN naprawdę chcą się czegoś nauczyć. Podkreślają często, że w tej imprezie cenią przede wszystkim możliwość uzyskania wiedzy od prawdziwych fachowców, cieszy ich także klimat uczelni - naukowy, a jednocześnie swobodny” - zaznaczyła Szajbe.

Jej zdaniem „na uczestnikach imprezy największe wrażenie robi różnorodność dziedzin prezentowanych przez specjalistów, zamiłowanie i pasja, z jaką dzielą się swoją ogromną wiedzą, a także przyjazne nastawienie”. Zmienia się też postrzeganie roli naukowca w społeczeństwie. „Badania przez nich prowadzone uznawane są za niezwykle istotne, bo przyczyniają się do postępu technologicznego, służą nauczaniu innych i pomagają zrozumieć świat” - zauważa koordynatorka wydarzenia.

W 2019 r. Noc Naukowców odwiedziło 1,6 mln osób. Co roku ponad 80 proc. uczestników tego wydarzenia deklaruje, że na nie wróci.

Tegoroczna Noc Naukowców odbędzie się także w ośmiu miastach Małopolski: Krakowie, Tarnowie, Nowym Sączu, Niepołomicach, Skawinie, Limanowej, Chrzanowie i Oświęcimiu, przy zaangażowaniu ponad 35 instytucji z regionu.

Więcej informacji na www.nocnaukowcow.pl, na Facebooku NN i Instagramie NN.

Nauka w Polsce - PAP

amk/ zan/