Od 2017 do 2019 r. przyrodnicy z lubuskich parków krajobrazowych przeprowadzili swoistą inwentaryzację przyrodniczą, szukając i rejestrując motyle dzienne.

Badania objęły obszar siedmiu lubuskich parków krajobrazowych. Dzięki zebranym danym udało się stworzyć pierwsze tego typu wydawnictwo popularno-naukowe, które wskazuje rozmieszczenie poszczególnych gatunków tych owadów w parkach krajobrazowych.

"Wybraliśmy motyle dzienne, gdyż są stosunkowo łatwe do obserwacji, zarówno przez amatorów, jak i profesjonalistów. Motyle dzienne kojarzą się z ciepłą, słoneczną pogodą, mają szeroki wachlarz kolorów, nie gryzą, nie żądlą i budzą pozytywne emocje" – powiedział Gajda.

Jak wskazał przyrodnik, motyle są wrażliwe na wszelkie wahania stanu środowiska, a tym samym stają się swoistymi biowskaźnikami jego kondycji.

"Wszyscy wiedzą, jak wyglądają motyle, że żyją wśród nas, ale mało kto wie, ile gatunków egzystuje w naszym otoczeniu oraz jakie niosą znaczenie w ochronie przyrody. Toteż kolejnym celem tej publikacji była ich popularyzacja i upowszechnienie wiedzy o nich" – zaznaczył Gajda.

Dodał, że większość stwierdzonych gatunków motyli dziennych występuje we wszystkich lubuskich parkach, ale skład gatunkowy jest zróżnicowany. Im park większy, zróżnicowany siedliskowo tym więcej gatunków zostało stwierdzonych.

Z zebranych danych wynika, że liczba gatunków wzrasta, jeśli przesuwamy się z północnych parków w stronę południa. Najwięcej motyli dziennych w ujęciu jakościowym stwierdzono w Parku Krajobrazowym "Łuk Mużakowa" na południowym skraju województwa - aż 70.

Mimo, że lubuskie parki krajobrazowe pokrywają tylko 5,4 proc. powierzchni województwa, to w ich granicach stwierdzono 75 gatunków motyli, czyli 80 proc. wszystkich współcześnie wykazywanych przez entomologów w tym regionie.

"To bardzo dobry wynik, świadczący o tym, że parki krajobrazowe chronią obszary cenne przyrodniczo. Potwierdzeniem powyższego jest również to, że na naszych terenach stwierdzono pięć gatunków chronionych, w tym trzy będące przedmiotami ochrony obszarów Natura 2000" – powiedział Gajda.

Według najnowszych badań na terenie Polski występuje stale bądź okresowo od 154 do 163 gatunków motyli dziennych. Z szacunków entomologów wynika, że na obszarze woj. lubuskiego współcześnie występują 93 gatunki.

Do najpowszechniejszych w regionie należą: bielinek bytomkowiec, latolistek cytrynek czy rusałka pawik. Można też spotkać gatunki rzadkie lub chronione, takie jak paź żeglarz, czerwończyk nieparek, modraszek telejus, pokłonnik osinowiec, osadnik kostrzewiec czy też rusałka drzewoszek.

Motyle należą do gromady owadów. Te zaś tworzą najliczniejszą grupę zwierząt na świecie oraz jedną z najbardziej rozpowszechnionych i różnorodnych grup organizmów na Ziemi. Wiele z nich ma ogromne znaczenie dla człowieka, jak pszczoła miodna, którą człowiek hoduje i wykorzystuje do produkcji miodu już od ponad 7 tys. lat.

Gajda przypomniał, że z różnych przyczyn owady na świecie zaczynają ginąć. To zjawisko jest obserwowane również w Polsce. Nie do końca zostały poznane powody zanikania wielu gatunków na obszarach ich wcześniejszego występowania.

"Dzięki +Atlasowi rozmieszczenia motyli dziennych parków krajobrazowych województwa lubuskiego+ za kilkanaście bądź kilkadziesiąt lat będzie można sprawdzić, gdzie i jakie motyle występowały na obszarze woj. lubuskiego. Mamy nadzieję, że nie będzie wówczas wielu negatywnych odchyleń od stanu obecnego" - dodał Gajda.(PAP)

Autor: Marcin Rynkiewicz

mmd/ ozk/