Główna nierozstrzygnięta kwestia rozporządzenia "Horyzont Europa", którą uzgodnili unijni ministrowie odpowiedzialni za sprawy naukowe, dotyczyła wewnętrznego podziału środków w ramach programu, w tym pieniędzy z unijnego planu odbudowy (Next Generation EU).

Sprawujące prezydencję Niemcy chcą szybko przejść do dalszych rozmów nad tymi przepisami z europarlamentem. "Naszym celem jest uzyskanie porozumienie z Parlamentem Europejskim przed zakończeniem prezydencji" - mówiła na konferencji prasowej w Brukseli niemiecka minister badań i edukacji Anja Karliczek.

"Jesteśmy jeden krok bliżej, żeby uruchomić ten program od 1 stycznia 2021 r." - wtórowała jej unijna komisarz ds. innowacji i badań Marija Gabriel.

Polska liczy na to, że nowe zasady sprawią, iż do naszych naukowców i innowacyjnych firm w końcu zacznie płynąć więcej środków. "Program +Horyzont Europa+ jest dużą szansą dla rozwoju polskiej nauki. Dotychczas nie w pełni tę szansę wykorzystywaliśmy – Polska wkłada do budżetu unijnego ponad 3 procent, a udało nam się dla nauki pozyskiwać jedynie ok. 1 procent tego wkładu" - podkreślił wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego Grzegorz Wrochna, który brał udział w posiedzeniu.

Jak zaznaczył, z punktu widzenia Polski ważne są instrumenty, które pozwolą na synergię funduszy strukturalnych, spójnościowych z programami "Horyzont Europa". "Będzie to polegało na tym, że np. polski zespół, który został bardzo wysoko oceniony w konkursie +Horyzont Europa+, ale nie dostał pieniędzy w danej puli, bo ich zabrakło, będzie mógł być finansowany z naszych polskich funduszy spójności" – podkreślił cytowany w komunikacie Wrochna.

Pozytywnie o przyjęciu stanowiska państw członkowskich wypowiedziała się organizacja przedsiębiorców BusinessEurope. "To decydujący krok naprzód, aby program rozpoczął się terminowo w styczniu 2021 r. Potrzebujemy wystarczających środków finansowych na wspólne, zorientowane na misję i technologię projekty" - zaznaczył jej dyrektor generalny Markus J. Beyrer.

Jego zdaniem 60 proc. puli środków programu "Horyzont Europa" powinno być przeznaczonych na globalne wyzwania i konkurencyjność przemysłu w obszarach zdrowia, włączającego i bezpiecznego społeczeństwa, technologii cyfrowej i przemysłu, klimatu, energii, mobilności, żywności oraz zasobów naturalnych.

Przyjęcie przez ministrów nauki stanowiska w sprawie rozporządzenia "Horyzont Europa" i programu szczegółowego wdrażającego program ma umożliwić wynegocjowanie ostatecznego kształtu przepisów z Parlamentem Europejskim.

Z Brukseli Krzysztof Strzępka (PAP)

stk/ kar/