Grant National Geographic Society dla projektu Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW w Sudanie

W Ghazali w Sudanie znajduje się kompleks monastyczny oraz pozostałości osady ze śladami działalności rzemieślniczej i rolniczej, m.in. metalurgii i produkcji oliwy. Zidentyfikowano tam także cztery cmentarzyska. Ghazali to jedno z dwóch znanych założeń sakralnych w średniowiecznej Nubii zlokalizowanych poza doliną Nilu. Klasztor położony w Wadi Abu Dom – w dolinie przecinającą pustynię Bajuda, która kiedyś była ruchliwym szlakiem handlowym w północno-wschodniej Afryce.

Od kilku lat Ghazali bada zespół naukowców pod kierunkiem dr. Artura Obłuskiego z CAŚ UW. Teraz Explorer’s Grant od National Geographic Society otrzymał projekt antropologa dr. Roberta Starka zatytułowany: "Ludność Ghazali: na tropie doświadczeń pustynnej nubijskiej społeczności klasztornej (680–1275 n.e.)". Będzie go realizował we współpracy z CAŚ UW, Laboratorium Davida Reicha z Uniwersytetu Harvarda oraz Narodową Korporacją Starożytności w Sudanie.

Jak poinformowało CAŚ UW w komunikacie prasowym, dr Stark zbada różnorodność genetyczną w średniowiecznym klasztorze na podstawie próbek antycznego DNA pobranego od pochowanych tam zmarłych w celu wykrycia ich potencjalnego pokrewieństwa i określenia pochodzenia biologicznego mieszkańców Ghazali. Takie badania mają dostarczyć szczegółowych informacji na temat historii ludności w Ghazali i przyczynić się do poszerzenia wiedzy o różnorodności genetycznej na kontynencie afrykańskim.

"Biorąc pod uwagę położenie klasztoru na pustyni Bajuda i potencjalne wpływy ze strony monastycyzmu egipskiego i z innych regionów, od dawna twierdzono, że mieszkańcy klasztoru w Ghazali mogli wywodzić się zarówno z lokalnych, jak i bardziej oddalonych populacji. Chociaż tło genetyczne nie świadczy bezpośrednio o mobilności, zbadanie cech genetycznych osób pochowanych w Ghazali pomoże rzucić światło na różnorodność genetyczną w regionie, zapewniając wgląd w interakcje ludności w średniowiecznym Sudanie" – wyjaśnia antropolog cytowany w komunikacie CAŚ UW.

Drugim elementem projektu dr. Starka będą wydarzenia otwarte w Chartumie, w formie spotkań i warsztatów dla studentów i innych zainteresowanych osób. Badacze zaprezentują w ich ramach metody wykorzystywane ustalenia cech biologicznych i pochodzenia osób zamieszkałych w Ghazali.

Do tej pory naukowcy przeprowadzili w Ghazali wykopaliska na terenie kompleksu klasztornego. Przygotowywali też go do zwiedzania, zarówno dla turystów odwiedzających ruiny na miejscu, jak i zwiedzających on-line, poprzez stworzenie wirtualnej wycieczki. Przedsięwzięcia te sfinansowały Qatar-Sudan Archaeological Project i Narodowe Centrum Nauki.

O badaniach w Ghazali pisaliśmy kilkukrotnie tutaj i tu.

PAP - Nauka w Polsce

szz/ agt/