Szczep bakterii zdolny do rozbijania wiązań poliuretanowych opisali badacze z niemieckiego Helmholtz Centre for Environmental Research – UFZ w najnowszym wydaniu czasopisma „Frontiers in Microbiology”.
Bakterie o nazwie Pseudomonas sp. TDA1 wykorzystują bloki budulcowe poliuretanu do pozyskiwania węgla, azotu i energii. Należą do grupy ekstremofilów – organizmów mogących przeżyć w ekstremalnych warunkach środowiskowych – i wykazują nadzwyczajną tolerancję dla toksycznych związków chemicznych.
„Wyniki naszego badania to ważny krok w kierunku możliwości ponownego wykorzystania trudnych do przetworzenia produktów poliuretanowych (PU)” – mówi dr. Hermann J. Heipieper, jeden z autorów badania (https://doi.org/10.3389/fmicb.2020.00404).
W 2015 roku produkty poliuretanowe stanowiły 3,5 miliona ton plastiku wyprodukowanego w samej Europie. Nic dziwnego, bo tworzywo to wchodzi w skład lodówek, budynków, mebli, a nawet obuwia. Znajduje zastosowanie wszędzie tam, gdzie potrzebne są cechy, takie jak lekkość, elastyczność i właściwości izolacyjne.
Niestety poliuretan jako polimer termoutwardzalny nie topi się w wysokiej temperaturze, dlatego jego zniszczenie lub przetworzenie w celu ponownego wykorzystania jest trudne i kosztowne. Większość poliuretanowych odpadów trafia na wysypiska śmieci, gdzie uwalnia wiele toksycznych substancji, zaliczanych też do związków rakotwórczych.
Do tej pory badania nad biodegradowalnością tworzyw sztucznych prowadzono głównie w odniesieniu do plastików wytwarzanych na bazie ropy. Badań dotyczących biodegradowalności poliuretanu prowadzono niewiele.
Tymczasem naukowcom z Helmholtz Centre for Environmental Research – UFZ w Lipsku udało się wyizolować szczep bakterii, któremu poliuretan nie straszny. Niemieccy badacze nie tylko zidentyfikowali bakterie atakujące wiązania poliuretanowe, ale poczynili również pierwsze odkrycia na temat czynników umożliwiających mikrobom przekształcanie plastiku w energię oraz innych przydatnych właściwości Pseudomonas sp. TDA1.
To dopiero wstępne ustalenia, ale specjaliści chcą w przyszłości zidentyfikować geny kodujące zewnątrzkomórkowe enzymy zdolne do rozkładania poliuretanu. A kiedyś być może przekształcić bakterie w minifabryki produkujące bioplastik.
Badanie jest częścią programu naukowego realizowanego przez Unię Europejską, którego celem jest znalezienie mikroorganizmów przydatnych w procesie utylizacji lub recyklingu plastikowych odpadów. Członkowie projektu skupiają się głównie na bakteriach z gatunku Pseudomonas putida. Aktualnie prowadzą badania także nad mikrobami rozkładającymi politereftalan etylenu (PET) – plastik wykorzystywany do produkcji butelek. (PAP)
ooo/ ekr/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
