Jak zaobserwowali ponad 60 lat temu naukowcy, większość skorpionów świeci niebiesko-zielono, gdy są oświetlone ultrafioletem lub naturalnym światłem księżycowym.

Zawdzięczają to głównie beta-karbolinie i 7-hydroksy-4-metylokumarynie, substancjom znajdującym się w wielowarstwowym oskórku - twardej powłoce pokrywającej ciała tych stawonogów. Co ciekawe, zaraz po wylince skorpion nie świeci, zaczyna świecić dopiero po dwóch dobach, gdy jego egzoszkielet stwardnieje. To bardzo trwała właściwość – świecą nawet skamieliny skorpionów, a w przypadku okazów zakonserwowanych w alkoholu po pewnym czasie świeci również alkohol.

Latarka emitująca promieniowanie UV to w wielu krajach przydatne wyposażenie, ponieważ niektóre gatunki mogą być niebezpieczne dla życia ludzi, zwłaszcza dzieci. Co roku z powodu jadu skorpionów umiera kilka tysięcy osób – więcej zabijają tylko węże i owady błonkoskrzydłe.

Naukowcy nie są pewni, jakie znaczenie ma skorpiona fluorescencja. Niektórzy spekulują, że świecące substancje chronią przed światłem słonecznym, pomagają znaleźć partnerów w ciemności, wabią lub dezorientują ofiary.

Masahiro Miyashita i jej współpracownicy z uniwersytetu w Kioto oraz egipskiego uniwersytetu Al-Azhar zastanawiali się, czy u skorpionów mogą występować cząsteczki fluorescencyjne inne niż dotychczas odkryte beta-karbolina i 7-hydroksy-4-metylokumaryna.

Naukowcy wyodrębnili związki z wylinek skorpiona Liocheles australasiae, stosując warunki chemiczne inne niż stosowane we wcześniejszych eksperymentach. Oczyścili związek wykazujący najintensywniejszą fluorescencję. Okazał się estrem ftalanu, który już wcześniej wykazywał właściwości przeciwgrzybicze i przeciwpasożytnicze u innych organizmów. Odkrycie sugeruje, że cząsteczka ta może pomóc w ochronie przed infekcjami pasożytniczymi. (PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ ekr/