
Udało się odkryć już drugi wariant genetyczny, którego posiadaczom wystarcza sen krótszy, niż sześć godzin -informuje pismo „Science Translational Medicine”.
Ludzie potrzebują średnio 8 godzin snu na dobę. U większości osób spanie mniej niż 6 godzin powoduje znaczny spadek zdolności poznawczych w ciągu kilku dni. Długotrwały brak snu może przyczyniać się do wielu zaburzeń, w tym otyłości, chorób serca, nadciśnienia, cukrzycy i depresji.
Ying-Hui Fu i jej współpracownicy z University of California w San Francisco wyszukują i badają rodziny, których członkowie wydają się potrzebować mniej snu, niż inni. Szukają wariantów genów, które mogą być odpowiedzialne za zdolność do zadowalania się krótko trwającym snem.
W sierpniu zespół Fu poinformował, że mutacja w genie o nazwie ADRB1 pozwala dwunastu członkom pewnej rodziny spać bez zmęczenia zaledwie 4,5 godziny na dobę. Gen ADRB1 koduje białko receptorowe w regionie mózgu, zwanym grzbietową częścią mostu (dorsal pons), o którym wiadomo, że reguluje sen.
Teraz zespół odkrył (w innej rodzinie) mutację genu NPSR1. Z dwóch zbadanych członków tej rodziny jeden spał średnio 5,5 godziny dziennie, drugi - zaledwie 4,3 godziny.
NPSR1 koduje białko receptorowe w mózgu. Wiadomo, że bierze ono udział w reakcji pobudzenia i wpływa na zachowania podczas snu. Kiedy naukowcy spowodowali taką mutację w myszy, spały one krócej bez widocznego wpływu na zdrowie lub pamięć.
Wcześniejsze badania obejmujące dziesiątki tysięcy ludzi sugerowały związek innej odmiany NPSR1 z osobami wymagającymi o 20 minut mniej snu, niż wynosi średnia.
Badania zespołu Fu nie wskazują na występowanie niekorzystnych skutków krótkiego snu u osób z nowo odkrytymi genami. Uzyskanie całkowitej pewności wymagałoby długoterminowych badań z udziałem dużej liczby osób - ale naukowcy nie mają do dyspozycji odpowiednio wielu nosicieli mutacji.
Z niejasnych przyczyn tak potencjalnie korzystna mutacja nie rozpowszechniła się i wydaje się rzadka.
Wprawdzie możliwe jest opracowanie leków naśladujących skutki mutacji ograniczających potrzebę snu, jednak gen NPSR1 ma także związek ze stresem, lękiem i strachem, a co za tym idzie, możliwe są nieprzyjemne skutki uboczne.(PAP)
Autor: Paweł Wernicki
pmw/ zan/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.