Magiczna laska w muzeum

Dyrektor Muzeum w Grudziądzu Wioletta Pacuszka prezentuje nowy nabytek. Fot. Gerard Szukay
Dyrektor Muzeum w Grudziądzu Wioletta Pacuszka prezentuje nowy nabytek. Fot. Gerard Szukay

Od marca w Muzeum w Grudziądzu można obejrzeć zdobiony fragment poroża. Przedmiot pochodzi sprzed ok. 10 tys. lat. Odkryto go w 2013 r. we wsi Gołębiewo (woj. kujawsko-pomorskie). Jednocześnie trwają intensywne analizy laboratoryjne próbek pobranych z nietypowego zabytku.

Do odkrycia doszło przypadkowo w czasie kopania stawu rybnego na łące. Zabytek został przekazany do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Toruniu.

"W miejscu odkrycia przeprowadziliśmy weryfikacyjne badania wykopaliskowe, które jednak nie wykazały obecności innych zabytków z tego okresu. Być może mamy więc tu do czynienia z artefaktem zgubionym bądź celowo wyrzuconym do znajdującego się tu niegdyś jeziora, jako rodzaj daru wotywnego" – mówi PAP dr Grzegorz Osipowicz z Instytutu Archeologii UMK, który opracowuje naukowo nowe znalezisko.

Wiadomo, że tysiące lat temu w miejscu odkrycia znajdowało się niewielkie jezioro – obecnie jest to torfowisko. Przy pierwszym zetknięciu przedmiot wydaje się niepozorny – mierzy zaledwie 30 cm długości. Jak wyjaśnia archeolog, laskę wykonano w sposób podobny do innych artefaktów tego typu znanych z terenu Europy. Poroże przycięto tak, by swoim kształtem przypominała głowę zwierzęcia – uważa naukowiec. Na tym pradziejowy rzemieślnik nie zakończył swojej pracy. Przy wierzchołku nawiercono niewielki otwór. Cała powierzchnia została nie tylko wypolerowana, ale dodatkowo wykonano na niej ornament w postaci 10 zakreskowanych trójkątów.

"Podobne wytwory mają dość długą chronologię w prehistorii Europy – pojawiają się bowiem już w kulturze magdaleńskiej, czyli kilkanaście tysięcy lat temu. Biorąc jednak pod uwagę sposób wykonania analizowanego artefaktu, zaobserwowane na nim zdobienie oraz miejsce odkrycia, z dużą doza prawdopodobieństwa można go łączyć z działalnością grup zbieracko-łowieckich 9-8 tysięcy lat p.n.e." – uważa naukowiec.

Laska zachowała się w bardzo dobrym stanie. Dlatego możliwe było przeprowadzenie na niej licznych badań – w tym paleobiologicznych, obejmujących w swym zakresie m. in. analizy DNA oraz badania izotopowe. Badacze pobrali też próbki chemiczne substancji, którą wykryto na zabytku, dzięki czemu prościej będzie ustalić jego pierwotną funkcję.

"Wyniki wstępnych analiz w tym zakresie są bardzo zaskakujące i zostaną opublikowane w najbliższym czasie" – zdradza dr Osipowicz.

Laskę magiczną można obejrzeć w Muzeum w Grudziądzu (ul. Spichrzowa), gdzie znajduje się w jednej z sal na stałej wystawie archeologicznej.

PAP - Nauka w Polsce

szz/zan/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • 25.11.2025. Otwarcie wystawy „Grodzisko w Chotyńcu. Zachodnia Brama Scytii” w budynku głównym Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej, 25 bm. Wystawa prezentuje wyniki badań archeologicznych przeprowadzonych na terenie grodziska w Chotyńcu koło Radymna. Trwające 7 lat prace wykopaliskowe prowadzone przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego pod kierunkiem prof. dr. hab. Sylwestra Czopka doprowadziły do odkrycia pierwszego na ziemiach polskich kompleksu osadniczego scytyjskich koczowników z VII-V w. p.n.e. (jm) PAP/Darek Delmanowicz

    Przemyśl/Wystawa archeologiczna o kompleksie osadniczym scytyjskich koczowników

  • Wrocław, 26.11.2025. Gmach Bibilioteki Uniwersytetu Wrocławskiego, w którym odbyła się konferencja „Od Kaspra Elyana do cyberprzestrzeni. 550-lecie druku w języku polskim”, 26 bm. Organizatorami trzydniowej konferencji były: Uniwersytet Wrocławski, Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, Biblioteka Uniwersytetu Wrocławskiego i Zakład Narodowy im. Ossolińskich. PAP/Maciej Kulczyński

    Wrocław/ Konferencja naukowa w 550. rocznicę pierwszego druku w języku polskim

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera