Wiele zwierząt, w tym ludzie, posiada geny, które pochodzą nie tylko od ich przodków, ale również od innych organizmów zamieszkujących w przeszłości to samo środowisko – wynika z badań opublikowanych na łamach „Genome Biology”.
Horyzontalny transfer genów (HTG) to zjawisko polegające na przekazywaniu genów pomiędzy organizmami różnych gatunków, które często pozostają ze sobą w ścisłej relacji. Jest ono powszechne u bakterii, wirusów i roślin, i odpowiada m.in. za rozwój adaptacyjnych właściwości, jak oporność na antybiotyki czy zdolność do asymilacji azotu.
Wykazano, że HGT odegrał ważną rolę w ewolucji niektórych nicieni, które przejęły część genów od mikroorganizmów i roślin, a także u chrząszczy, które pożyczyły geny odpowiedzialne za produkcję enzymów trawiących owoce kawy od bakterii.
Teraz naukowcy z Uniwersytetu Cambridge (W. Brytania) udowodnili, że również zwierzęta stojące na wyższym szczeblu rozwoju zawdzięczają część genów bakteriom, wirusom i grzybom.
Badacze przeanalizowali genom 12 gatunków muszki owocowej, 4 gatunków nicieni oraz 10 gatunków naczelnych (w tym ludzi) i doszli do wniosku, że wiele różnych genów występujących u kręgowców, np. gen ABO określający grupę krwi, pochodzi od innych organizmów.
U ludzi potwierdzono istnienie 17 genów nabytych w wyniku HTG i zidentyfikowano 128 nowych genów uznanych za obce.
Niektóre z tych genów zaangażowane były w procesy metaboliczne, np. rozkładanie kwasów tłuszczowych bądź formowanie glikolipidów. Inne wspierały funkcjonowanie układu odpornościowego, zawiadując odpowiedzią organizmu na stan zapalny czy atak bakterii. Jeszcze inne odpowiadały za przekształcanie białek lub procesy antyoksydacyjne.
Naukowcy ustalili, że większość obcych genów u wszystkich badanych gatunków pochodziła od bakterii i protistów. Sporo (u naczelnych około 50) zostało przejętych od wirusów. Niektóre zostały z kolei zapożyczone od grzybów.
„To pierwsze badanie, które pokazuje, jak bardzo horyzontalny transfer genów - dający początek dziesiątkom, a nawet setkom, aktywnych obcych genów - jest rozpowszechniony u zwierząt, w tym ludzi. Co zaskakujące, HGT nie jest zjawiskiem rzadkim i wygląda na to, że może uczestniczyć w ewolucji wielu, a być może wszystkich gatunków zwierząt. Procesy związane z HGT zachodzą nadal, co sugeruje, że powinniśmy przewartościować swój sposób myślenia o ewolucji” – mówi koordynator badania Alastair Crisp. (PAP)
ooo/ mrt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
