Węgorze, tuńczyki, flądry, żabnice czy koniki morskie – mimo że tak różnią się od siebie wyglądem – wszystkie należą do gromady ryb promieniopłetwych, które z kolei są częścią rodziny kostnoszkieletowych.

Promieniopłetwe obejmują ok. 30 tys. gatunków, co oznacza, że jest to najliczniejsza grupa wśród kręgowców. Dla porównania, druga pod względem bioróżnorodności grupa ryb, chrzęstnoszkieletowych, obejmuje 1100 gatunków, przy czym niemal wyłącznie są to gatunki słonowodne.

Naukowców zastanawiały przyczyny tej niezwykłej bioróżnorodności kostnoszkieletowych. Zdaniem paleontologów z Uniwersytetu w Zurychu kluczową rolę w sukcesie ewolucyjnym tej grupy paradoksalnie odgrywały katastrofy klimatyczne.

Naukowcy analizowali zmiany w bioróżnorodności wśród chrzęstno- i kostnoszkieletowych w okresach permu i triasu od ok. 300 do ok. 200 mln lat temu. W tym czasie doszło do kilku poważnych globalnych wymierań.

Zdaniem badaczy, ryby chrzęstnoszkieletowe, które 300 mln lat temu charakteryzowały się dużą różnorodnością biologiczną, znacznie ucierpiały podczas wymieranie w środkowym permie, podczas gdy ówczesne ryby kostnoszkieletowe przetrwały niemal bez szwanku.

Po kolejnym, znacznie większym wymieraniu na przełomie permu i triasu, które zniszczyło 96 proc, wszystkich organizmów morskich, ryby kostnoszkieletowe ogromnie się zróżnicowały, np. po raz pierwszy w dziejach pojawiła się wówczas wśród nich żyworodność.

Z kolei ryby chrzęstnoszkieletowe, które zostały zdziesiątkowane w poprzednich wymieraniach, nie odzyskały już dawnej świetności.(PAP)

krx/ agt/