W niedzielę archeolodzy i pasjonaci poszukiwania śladów z przeszłości rozpoczęli przeszukiwanie okolic jeziora Łubień. "W sumie naszymi badaniami chcemy objąć ok. 500 ha terenu, którym są m.in. pola uprawne, dwa jeziora i grodzisko. Czy uda nam się to, zobaczymy, na razie pogoda nam sprzyja" - powiedział na spotkaniu inaugurującym poszukiwania Doliny Wielkiego Strumienia dyrektor Muzeum Bitwy pod Grunwaldem Szymon Drej.

Muzealnicy na przeszukiwanie tego terenu otrzymali zgodę wojewódzkiego konserwatora zabytków w Olsztynie oraz właścicieli pól. "Nie robili nam oni żadnych problemów, co dobitnie świadczy o tym, że doceniają wagę Bitwy pod Grunwaldem w polskiej historii" - powiedział Drej.

Pracami archeologów i poszukiwaczy z kilku krajów kieruje archeolog z Uniwersytetu Łódzkiego dr Piotr Nowakowski. Powiedział on w niedzielę PAP, że teren do przeszukiwań wytypowano m.in. na podstawie opisów Jana Długosza.

"Nie będą to klasyczne poszukiwania archeologiczne z wykorzystaniem łopat, choć te też będą w użyciu. Będziemy przeszukiwać teren za pomocą m.in. wykrywaczy metali, czy skanerów, mamy w planach także zdjęcia wykonywane przez drona" - wyliczył Nowakowski, który w poszukiwaniach pod Grunwaldem brał udział już jako nastolatek, ponieważ przed laty jego ojciec kierował pracami archeologicznymi pod Grunwaldem.

Metodologia tegorocznych nadań będzie polegała na tym, że wszelkie informacje pozyskane przez pracujących w terenie na bieżąco spływać będą do mobilnego centrum, gdzie będą oceniane i weryfikowane.

W rozpoczętych w niedzielę badaniach uczestniczą archeolodzy, historycy, detektoryści i studenci z Polski, Danii, Norwegii, Wielkiej Brytanii i Litwy. Trzon grupy stanowią członkowie duńskiego stowarzyszenia Harja. To jedna z najstarszych i najbardziej doświadczonych tego typu grup nie tylko w Danii, ale i w Europie. Powstała w 1971 roku, skupia ponad stu doświadczonych członków. Raz do roku realizuje dużą ekspedycję badawczą, zwaną Bifrost.

Prezes Harji Glenn Abramsson powiedział, że w ekspedycji w Polsce biorą udział najbardziej doświadczeni członkowie grupy, którzy przygotowywali się do niej od roku: studiowali literaturę, mapy i dostarczone przez Muzeum materiały. "Nie jest sekretem, że przystępując do tego projektu liczymy na odnalezienie artefaktów związanych z bitwą" - przyznał Abramsson.

Na spotkaniu inaugurującym poszukiwania historyk z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego prof. Jan Gancewski powiedział PAP, że można się spodziewać po tych badaniach wielu pozytywnych niespodzianek, ponieważ duża część terenu, która ma być objęta eksploracją nigdy dotąd nie była przeszukiwana. "Poprzednie badania przeprowadzano w innych rejonach, przy użyciu innych metod" - powiedział prof. Gancewski i dodał, że także panujące warunki glebowe (piaski i wyschłe torfowiska) dają duże szanse na zachowanie pobojowych pamiątek w dobrym stanie.

Pola Grunwaldu były w przeszłości badane przez archeologów, rozpoczęto je w 1958 roku w związku z 550-leciem bitwy. W latach 60. XX wieku w okolicach kaplicy krzyżackiej odkryto około 200 szkieletów. Nosiły one ślady urazów. Część odnalezionych szczątków pochodziła z wtórnych pochówków, to znaczy, że były przeniesione z innych miejsc. Najprawdopodobniej były to szczątki odnajdywane z czasem na pobojowisku podczas prac polowych i przenoszone na "poświęconą ziemię" w okolice kaplicy.

Ponieważ w czasach PRL w wykopaliskach "pomagali" żołnierze wiele znalezisk trafiło do nich. Pracownicy grunwaldzkiego muzeum w ostatnim czasie odebrali telefon od wdowy, która stwierdziła, że ma w domu "żelastwa przywiezione przez męża spod Grunwaldu", ale nie oddała muzeum tych znalezisk.

W ostatnim czasie pracujący z wykrywaczem metali Paweł Grochowski odnalazł pod Grunwaldem topór bojowy, który dr Nowakowski ocenił na XIV-XV w. W niedzielę Grochowski przekazał znalezisko grunwaldzkiemu muzeum.

PAP - Nauka w Polsce

jwo/ mow/