Badania DNA pozwoliły na częściową rekonstrukcję etapów zasiedlania Arktyki z obszaru Nowego Świata – donoszą naukowcy na łamach tygodnika „Science”.
Około pięć tys. lat temu w Arktyce osiedlili się tzw. Paleoeskimosi. Badania genetyczne wskazują, że byli oni jednolitą grupą. Około 700 lat temu zniknęli, a ich miejsce zajęli pochodzący z Syberii Inuici.
„Nasze badania genetyczne dowodzą, że w rzeczywistości Paleoeskimosi – reprezentujący jedną grupę – byli pierwszym ludem w Arktyce. Przetrwali oni bez kontaktowania się z resztą świata przez ponad cztery tys. lat” - opisuje kierownik badań, prof. Eske Willerslev z Uniwersytetu w Kopenhadze (Dania).
Dotychczasowe badania sugerowały, że Paleoeskimosi musieli składać się z kilku grup ze względu na różnorodność kulturową. Okazuje się jednak, że była to grupa genetycznie jednolita. Nie byli oni blisko spokrewnieni z tzw. kulturą Thule, ani też nie byli potomkami rdzennych Amerykanów.
Badania genetyczne wskazują, że musiały być zatem co najmniej trzy fale migracyjne do Ameryki i Arktyki. Najpierw przybyli przodkowie rdzennych Amerykanów, później Paleoeskimosi, a na końcu przodkowie dzisiejszych Inuitów.
Badania wykazały też, że mieszkańcy Grenlandii na wschodnim wybrzeżu lub kanadyjska grupa Sadlermiut z okolic zatoki Hudsona, która wymarła na początku XX w., nie pochodzą od dawnej kultury Dorset, ale byli potomkami Inuitów, którzy posiadali zbliżoną kulturę.
Różnorodność kulturową w archeologii interpretuje się niekiedy jako wynik wielu wpływów oraz migracji. W wypadku Paleoeskimosów było jednak inaczej. Ich różnorodność kulturowa wynikała z długiego rozwoju, trwającego cztery tysiąclecia. Z tego względu mylnie interpretowano jej cechy jako wynik nakładania się innych tradycji kulturowych.
Badania nie odpowiedziały na pytanie, dlaczego Paleoeskimosi wyginęli ani dlaczego ich zniknięcie zbiegło się w czasie z początkiem kolonizacji Arktyki przez przodków Inuitów, którzy przekroczyli cieśninę Beringa ok. tysiąca lat temu, a dotarli na Grenlandię ok. 700 lat temu.
Przodkowie Inuitów byli technologicznie bardziej zaawansowani. Z kolei mity inuickie opowiadają o ludziach, którzy mieszkali w Arktyce przed nimi. Nazywają się oni Tunit lub Sivullirmiut, co oznacza „pierwsi mieszkańcy”. W mitach przedstawiani są oni jako giganci, wyżsi i silniejsi niż Inuici, ale łatwo dający się przepędzić ze swoich siedlisk. Kultura Paleoeskimosów definitywnie zniknęła w dość krótkim czasie, ok. 1300-1400 r. n.e. (PAP)
krx/ mrt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
