Skorupa ziemska jest archiwum dziejów Ziemi. Zawiera informacje o formowaniu się skał, o dawnej atmosferze oraz - w postaci skamieniałości - o biosferze. Formowanie się skorupy ziemskiej przez 4,5 mld lat dziejów Ziemi jest pełne zagadek.

Zespół kierowany przez prof. Petera Cawooda z University of St. Andrews (Wielka Brytania) zestawił ze sobą wyniki badań uzyskanych w ostatnich latach przez różne zespoły.

Naukowcy odkryli, że od 1,7 mld do 750 mln lat temu środowisko ziemskie było bardzo stabilne. Nie wykryto żadnych poważniejszych zmian w składzie atmosfery ani w zapisie kopalnym. W tym czasie istniał również superkontynent o nazwie Rodinia.

Pozostaje to w dużym kontraście do tego, co działo się przedtem i potem, kiedy to występowały zmiany poziomu tlenu w atmosferze oraz zlodowacenia.

Zdaniem Cawooda, ta stabilność może wynikać ze stopniowego ochłodzenia się skorupy ziemskiej. „Przed 1,7 miliardami lat skorupa ziemska mogła być znacznie cieplejsza, co oznaczałoby, że ruch płyt kontynentalnych rządził się innymi regułami niż obecnie” - wyjaśnia.

Z kolei 750 mln lat temu skorupa osiągnęła na tyle chłodny stan, że płyty tektoniczne, podobne do tych dzisiejszych, mogły zacząć „pracować”. Uaktywniły się one przede wszystkim w strefach subdukcji, gdzie jedna płyta (oceaniczna )wsuwa się pod drugą (oceaniczną lub kontynentalną).

Ten wzrost aktywności zapoczątkował całe mnóstwo zmian, włączając w to rozpad Rodinii oraz zmiany poziomu kluczowych pierwiastków w atmosferze i w morzach.

Co ciekawe, to z kolei mogło wpłynąć na kierunek ewolucji organizmów żywych i doprowadzić do powstania takich form życia, jakie obecnie znamy.(PAP)

krx/ ula/