Egipt w połowie XIX wieku stanął u progu licznych zmian politycznych, społecznych, kulturalnych i ekonomicznych. Dr Leszek Zinkow nie tylko przybliżył realia historyczne tego okresu, ale przyjrzał się zjawisku spotkań i relacji Egipcjan i Europejczyków w kontekście filozoficznym.
\"Tematem tej książki uczynić chciałbym właśnie ów fenomen (zarazem jego rozmaite konsekwencje) gapienia się – czasami wzajemnego, Europejczyków na dziewiętnastowieczny Egipt, udanych i nieudanych prób zaspokojenia niezmiernej ciekawości, a w konsekwencji upartego, nie zawsze przecież uświadomionego, dążenia ku najrozmaitszym transgresjom” – pisze we wstępie naukowiec.
To właśnie jeden z najwybitniejszych egipskich intelektualistów XIX wieku Rifa at Tahtawi stwierdził, że mieszkańcy Starego Lądu są \"ludźmi nadzwyczaj ciekawskimi, nieustannie się gapią i podniecają każdą nowością.” Książka dr. Zinkowa daje wgląd w ówczesny Egipt widziany nie tylko, z szeroko opisywanej perspektywy europejskiej, ale również lokalnej.
Naukowiec rozpoczyna narrację od końca XVIII wieku, kiedy dawny kraj faraonów pogrążony był w kryzysie wewnętrznym i zewnętrznym. Pokrótce opisuje również francuską okupację. Więcej miejsca poświęca postaci Muhameda Alego i konsekwencjom jego reformatorskich rządów. Wśród głównych bohaterów opisanych w książce znalazło się dwóch romantycznych pisarzy – podróżników: Gustav Flaubert i Florence Nightingale, oraz Polak – Maurycy Mann.
Pierwszą część książki wieńczą biografie naukowców – Karla Richarda Lepsiusa i Auguste’a Marietta. Kluczem do rozważań jednak jest motyw transgresji i „sytuacje graniczne”, co autor definiuje jako przekraczanie granic, przełamywanie i trwałe przekształcanie struktur – w tym własnego myślenia i postrzegania. Interesujące są również rozważania dotyczące tego, do kogo należą zabytki starożytnej cywilizacji egipskiej, czy każdej innej minionej. „Czy teza, że starożytne cywilizacje nie są w żaden (czy znikomy) sposób związane ze współczesnymi, politycznymi strukturami państw, jest uprawniona, czy nie?” – zastanawia się naukowiec.
Na drugą część tomu składa się obszerny aneks w postaci reprodukcji listów pisanych z podróży przez Karola Drzewieckiego (1805–1879). Józef Ignacy Kraszewski zadecydował wydrukować relacje z wyprawy do Egiptu w wileńskim piśmie „Athanaeum”. XIX-wieczny podróżnik opisał główne atrakcje Egiptu – w tym Luksor, Karnak czy piramidy w Gizie. W obecnym wydaniu relacje opatrzono licznymi przypisami, które je korygują bądź uszczegóławiają.
Książka ukazała się nakładem wydawnictwa Akademii Ignatianum w Krakowie i wydawnictwa WAM.
Dr Leszek Zinkow zajmuje się rozmaitymi aspektami kulturowych studiów porównawczych, głównie recepcją dziedzictwa antyku, przede wszystkim Egiptu, w kulturze europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem Polski, podróżopisarstwem orientalnym i problematyką transferów kulturowych. Wśród opublikowanych przez niego książek są: „Nad Wisłą, nad Nilem... Starożytny Egipt w piśmiennictwie polskim\" (2006), „Imhotep i pawie pióra. Z dziejów inspiracji egipskich w architekturze polskiej\" (2009), „Tadeusz Samuel Smoleński 1884-1909. Pisma naukowe i publicystyczne”.
PAP - Nauka w Polsce
szz/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
