"Zgromadzenie Ogólne PAN uchwaliło kodeks etyczny pracownika naukowego. (...) To bardzo ważny dokument. Mówi o tym, co uważamy za zachowanie nielicujące z etosem pracy naukowca. Jednocześnie jako otwartą sprawę pozostawia to, jakie konsekwencje wyciągać, i w jakim trybie, z powodu zachowania nieetycznego" - przypomniał prezes PAN prof. Michał Kleiber na wtorkowym spotkaniu z mediami, na którym podsumował wydarzenia w akademii z ostatniego roku. Dodał, że kodeks wzorowano na podobnych dokumentach opracowanych dla innych gremiów, zwłaszcza na analogicznym kodeksie dla UE.

Do ważnych wydarzeń 2013 r. prof. Kleiber zaliczył też przygotowania do budowy w Jabłonnie k. Warszawy Centrum Badawczego PAN "Konwersja Energii i Źródła Odnawialne". "To zadanie niezwykle ambitne. Chcemy, by była to instytucja z jednej strony prowadząca badania, z drugiej - realizująca wdrożenia, prowadząca certyfikacje i wydająca opinie nt. urządzeń przeznaczonych do konwersji energii i związanych z odnawialnymi źródłami energii" - tłumaczył profesor.

Inwestycja ma kosztować ok. 100 mln zł, większość środków pochodzi z programu rozwoju regionalnego. "Za niecałe dwa tygodnie, 16 grudnia, zostanie wbita pierwsza łopata pod budowę" - zapowiedział prezes PAN, a za rok-półtora całe przedsięwzięcie powinno zacząć działalność. Dodał, że w związku z tworzeniem centrum powołano specjalny zespół doradczy, składający się z wybitnych naukowców, m.in. przedstawicieli uczelni technicznych oraz wielkich, działających w Polsce firm takich, jak KGHM, Tauron, Lotos czy Energa. "Od 1 września w legionowskim technikum uruchomiono specjalną klasę związaną z odnawialnymi źródłami energii, żeby kształcić tam do tego przedsięwzięcia przyszłe kadry" - dodał Kleiber.

Podsumowując wydarzenia naukowe w PAN prezes przypomniał m.in., że 21 listopada wyniesiono na orbitę pierwszego polskiego satelitę naukowego Lem. Urządzenie zbudowali specjaliści z Centrum Badań Kosmicznych PAN i Centrum Astronomicznego im. M. Kopernika PAN (CAMK) w Warszawie. Uczestnicy konferencji skontaktowali się z dr. Romanem Wawrzaszkiem w stacji kontroli lotów w CAMK nawiązał z Lemem 13-minutową łączność. "W tej chwili ściągamy dane pokazujące, jak satelita zachowuje się na całej orbicie. Na panelu widzę, jak wygląda aktualna sytuacja satelity: właśnie wyszedł z cienia i się ogrzewa; na jednych panelach mamy temperaturę minus pięć stopni, na innych - ponad dziesięć. Wewnątrz satelity panuje temperatura ok. 10 st. C." - opowiadał.

Dr Wawrzaszek poinformował, że w trakcie regularnych sesji komunikacyjnych naukowcy uruchamiają kolejne podsystemy. Do tej pory uruchomili komputery pokładowe do zarządzania całym satelitą, jak i systemem kontroli orientacji; magnetometr i czujniki Słońca. "Teraz czeka nas kluczowe zadanie. (...) Pomału przechodzimy do całkowitego uruchomienia trybu autonomicznego, dzięki któremu satelita zacznie sam ustalać swoje położenie i automatycznie reagować na jego zmiany" - wyjaśnił inżynier.

Na spotkaniu przypomniano też, że w Instytucie Nenckiego ruszyło Centrum Neurobiologii. Zespół Centrum składa się z pięciu grup badawczych, których celem jest wyjaśnienie funkcjonowania ludzkiego mózgu.

Podczas spotkania zaprezentowano również unikatowe znaleziska archeologiczne naukowców z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN oraz z innych placówek, m.in. paciorki, srebrne bransolety czy złotą klamerkę zdobioną w technice filigranu. Znaleziono je w Weklicach (Warmińsko-Mazurskie), na cmentarzysku, które archeolodzy wiążą ze społecznością kultury wielbarskiej, identyfikowaną z ludem Gotów.

PAP - Nauka w Polsce

zan/ agt/