Wiele ssaków wychowuje potomstwo innych samic. Taka praktyka jest korzystna zarówno dla matki, jak i dzieci, ale niewiele badań dociekało, jak jest z samymi mamkami.

Badacze przyglądający się surykatkom (Suricata suricatta) w regionie Kalahari w Republice Południowej Afryki odkryli, że plasujące się niżej w hierarchii samice częściej niańczyły młode dominujących surykatek, jeśli straciły niedawno dziecko lub zostały wygnane ze stada. Rola mamek może być zatem ceną za pozostanie w obrębie społeczności.

"Może być to sposób odpłacenia się za powrót do stada bez narażania się na agresję" - podkreśliła w oświadczeniu badaczka Kirsty MacLeod z angielskiego University of Cambridge.

Surykatki to zwierzęta społeczne, żyjące w grupach czy "gangach" liczących do 40 osobników. Jedna dominująca samica zwykle rości sobie prawa do rozrodu, wypędzając inne podporządkowane samice i zabijając ich młode.

MacLeod i jej koledzy obserwowali 40 grup surykatek przez 15 lat - śledzili ciąże, okresy laktacji i inne okoliczności. Te drapieżne ssaki z rodziny mangustowatych zwykle karmią pod ziemią, więc badacze wnioskowali o laktacji po brodawkach sutkowych i ewentualnym piasku, który się do nich przykleił.

Podporządkowane samice wykarmiły około połowy wszystkich miotów samic alfa. Potomstwo urodzone później w sezonie rozrodczym częściej było wychowywane przez inną samicę niż to, które przyszło na świat wcześniej.

Osadzone niżej w hierarchii samice częściej odgrywały rolę mamek, jeśli były niedawno w ciąży, jeśli były starsze lub jeżeli wróciły ostatnio do grupy po wygnaniu. Najczęściej straciły swoje potomstwo, choć u surykatek laktacja może wystąpić sama z siebie.

Surykatki-mamki karmiły obce młode dłużej, jeśli byli zdrowe i spędzały na tym więcej czasu, jeśli miot był większy lub jeżeli matka była słaba.

Dodatkowo mamki były najczęściej blisko spokrewnione z dominującą samicą, co sugeruje, że mogą w pośredni sposób też korzystać na tej sytuacji, zapewniając przetrwanie genom swojej rodziny. (PAP)

mrt/ krf/