W latach 60. XX wieku psychologowie społeczni teoretyzowali, że obserwatorzy unikają interwencji z wielu powodów - na przykład uważają, że zajmie się tym ktoś inny. To tak zwany „efekt widza” - rozproszenie odpowiedzialności w tłumie. Jednak najnowsze badania nad barowymi bójkami wskazują, że efekt widza może w niebezpiecznych sytuacjach nie być tak dramatyczny, jak dotąd sądzono.

Naukowcy z kilku kanadyjskich uniwersytetów przeanalizowali dane z 860 incydentów wybranych spośród 1057 odnotowanych podczas przeprowadzonego w roku 2004 sondażu dotyczącego przemocy w barach Toronto. W przebiegu badań 148 wytrenowanych obserwatorów zbierało dane dotyczące 1334 nocy w 118 barach Toronto (każdy z nich mieścił ponad 300 osób). Obserwatorów wybrano ze względu na ich predyspozycje, mieli też za sobą 25 godzin treningu (z praktycznymi zajęciami w barach).

Przypadkowi świadkowie przerywali mniej więcej co trzecią bójkę zdarzającą się w barze. Najczęściej interwencja następowała podczas konfliktu dwóch mężczyzn.

Obserwatorzy częściej przerywali bójkę, jeśli dochodzili do wniosku, że przebiega ona bardzo gwałtownie lub potencjalnie może być zbyt brutalna, a także gdy uczestnicy robili wrażenie mocno pijanych.

By uspokoić walczących, interweniujący stosowali nieagresywne środki w przypadku 65 proc. walk dwóch agresywnych mężczyzn - najczęściej przemawiając im do rozsądku albo rozdzielając. Jednak w wielu przypadkach dochodziło także do agresywnych interwencji – widzowie sami włączali się do walki.

Najrzadziej – tylko w 17 proc. przypadków - osoby trzecie interweniowały podczas najczęściej występujących w przebiegu badań aktów agresji pomiędzy mężczyznami a kobietami. Zdaniem autorów, choć świadkowie w przeważającej większości potępiają stosowanie przemocy wobec kobiet, rzadko wierzą, że agresja przybierze brutalną formę.

Badania wspierane były przez National Institute of Alcohol Abuse and Alcoholism. (PAP)

pmw/ krf/