Życie musi ciągle ewoluować, żeby uniknąć wymierania – twierdzą ewolucjoniści. Jest to zastosowanie tzw. zasady Czerwonej Królowej, bohaterki książki Lewisa Carrolla.
„Trzeba biec ile sił, żeby utrzymać się w tym samym miejscu” – powtarzała Alicji zdyszana Czerwona Królowa, jedna z bohaterek książki Lewisa Carrolla pt. „Po drugiej stronie lustra” (kontynuacji "Alicji w Krainie Czarów").
Naukowcy zastosowali tę zasadę w biologii, m.in. do opisania relacji drapieżnik-ofiara. Drapieżniki muszą ciągle ewoluować, żeby stać się sprawniejsze, ponieważ ich ofiary również ciągle ewoluują. Żeby więc zachować status quo, należy nieustannie uczestniczyć w wyścigu.
Teraz biolodzy odnieśli zasadę Czerwonej Królowej do zagadnienia wymierania. Ich zdaniem wymieranie to nie tylko ginięcie gatunków, to również sytuacja, w której nie powstają nowe gatunki.
„Odkryliśmy, że w przypadku ginięcia ssaków mniejsze tempo powstawania nowych gatunków jest tak samo ważnym czynnikiem, jak wzmożone wymieranie” - opisuje biolog, prof. Charles Marshall, dyrektor Muzeum Paleontologicznego przy Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. To zjawisko nie jest procesem nagłym, ale rozkłada się na miliony lat.
Naukowcy badali 19 grup ssaków, albo wymarłych, albo znajdujących się poniżej maksimum swej różnorodności, jak np. konie, słonie czy nosorożce. Wszystkie one są bogato reprezentowane w materiale kopalnym. Ich początki sięgają niekiedy 66 mln wstecz.
Zgodnie z zasadą Czerwonej Królowej środowisko życia nigdy nie jest statyczne. Rośliny i zwierzęta doświadczają w nim ciągłych zmian – pogarszania się warunków, coraz sprawniejszych drapieżników i konkurentów. Wymusza to na nich nieustanną adaptację i wyłanianie nowych gatunków. Wymieranie oznacza spowolnienie biegu w stosunku do szybkości przemian otoczenia.
Zdaniem badaczy grupy zwierząt najpierw osiągają wyższą różnorodność i maksymalną możliwą liczbę gatunków. W pewnym momencie jednak środowisko nie jest w stanie takiej różnorodności „udźwignąć” wskutek pogorszenia się warunków zewnętrznych. Prowadzi to z kolei do wymierania. Oznacza to, że w dużej perspektywie czasowej utrzymanie stanu stałej równowagi nigdy nie jest możliwe.
Wyniki badań ukazały się na łamach tygodnika „Science”.(PAP)
krx/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
