
Szympansy i orangutany mogą doświadczać kryzysu wieku średniego podobnie jak ludzie – wynika z nowych badań, opublikowanych w „Proceedings of the National Academy of Sciences”.
Międzynarodowy zespół ekspertów - w dziedzinie naczelnych, psychologii, a nawet ekonomii - sprawdził hipotezę, według której charakterystyczny schemat zmian samopoczucia u ludzi, jakie zachodzą przez całe życie, mógł ewoluować już u wspólnych przodków ludzi i małp.
Punktem wyjścia był wykres, który przedstawia zmiany samopoczucia w ciągu życia człowieka. Wykres ten przypomina literę \"U\". To znaczy, że odczuwanie szczęścia i ogólny dobrostan są bardzo wysokie w młodości, po czym maleją w wieku średnim, by na nowo wzrastać w bardziej zaawansowanym wieku.
To samo, co ludzie, odczuwają również małpy człekokształtne – stwierdzili autorzy badania. Ustalili to po zbadaniu 336 szympansów i 172 orangutanów z ogrodów zoologicznych i rezerwatów w Stanach Zjednoczonych, Japonii, Kanadzie, Australii i Singapurze. Samopoczucie zwierząt oceniali naukowcy, ochotnicy, ale przede wszystkim najlepiej je znający opiekunowie z zoo. Prawdopodobny stan psychiczny i fizyczny zwierząt określano w serii testów, analogicznych jak te dla ludzi, ale zmodyfikowanych na potrzeby badania zwierząt.
\"Chcieliśmy zrozumieć odwieczną zagadkę nauki: dlaczego wykres dobrego samopoczucia u ludzi przyjmuje przez całe życie życia kształt zbliżony do litery +U+? Doszliśmy do wniosku, że nie ma to związku z kredytami hipotecznymi, rozpadami małżeństw, telefonami komórkowymi ani żadnymi innymi wydarzeniami nieodłącznymi od naszego współczesnego życia. Także małpy przechodzą wyraźny kryzys w połowie życia, a przecież one dzielą z nami tych doświadczeń\" – podkreśla jeden z autorów publikacji, ekonomista z University of Warwick, prof. Andrew Oswald.
Jak przyznają autorzy badania, zdawali oni sobie sprawę, że podejmują się zadania niekonwencjonalnego. \"Biorąc pod uwagę obserwowane wśród ludzi, szympansów i orangutanów podobieństwa dotyczące rozwoju i zachowania, zaczęliśmy podejrzewać, że mogą one dotyczyć również kontekstu samopoczucia w perspektywie całego życia. Nikt jednak nie wiedział, jak mogłoby się to objawiać. Świetnie, że nasze wyniki są zgodne z wynikami badań w tak wielu innych dziedzinach\" – zauważa psycholog z University of Edinburgh dr Alex Weiss.
Wyniki wcale nie wykluczają, że na U-kształtny wykres samopoczucia u ludzi mogą wpływać również kwestie związane z finansami albo czynnikami społecznymi czy kulturowymi – podkreślają autorzy publikacji. Jak jednak zaznaczają, przy tłumaczeniu zjawiska kryzysu wieku średniego u ludzi warto się odwoływać do naszej biologii i ewolucji. (PAP)
zan/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.