Mamba czarna (Dendroaspis polylepis) jest największym z jadowitych węży zamieszkujących Afrykę oraz jednym z najszybszych. Białka o nazwie mambalginy, wyizolowane przez francuskich naukowców z Instytutu Farmakologii Molekularnej i Komórkowej w Valbonne, stanowią zaledwie 0,5 proc. wszystkich białek wchodzących w skład jej jadu.

Badacze przeanalizowali skład 50 jadów zwierzęcych w poszukiwaniu alternatywy dla leków opioidowych (należy do nich m.in. morfina), które mogą powodować nudności i zaparcia, a także prowadzić do uzależnienia.

Myszy, którym wstrzyknięto mambalginy, były w stanie wytrzymać zanurzenie ogona i łap w gorącej wodzie niemal dwukrotnie dłużej niż gryzonie z grupy kontrolnej. Po pięciu dniach zarówno w grupie myszy, którym podawano mambalginy, jak i w grupie otrzymującej środki opioidowe zaobserwowano zwiększoną tolerancję (wymagane były coraz wyższe dawki leku, by uzyskać pożądany efekt), jednak w pierwszej grupie rosła ona wolniej. Białka z jadu węża nie zwiększały ponadto ryzyka niewydolności oddechowej, która bywa efektem ubocznym stosowania opioidów.

W odróżnieniu od morfiny, zidentyfikowane białka nie działają na receptory opioidowe lecz blokują aktywność kanałów jonowych wykrywających kwasy (ang. ASIC - acid-sensing ion channels). Kanały jonowe transportują jony przez błonę komórkową neuronu. Choć wiadomo, że biorą one udział w reakcji bólowej, ich dokładna rola nie została jeszcze dokładnie poznana.

Naukowcy mają nadzieję, że mambalginy potwierdzą swoją skuteczność podczas badań z udziałem ludzi.(PAP)

koc/ ula/