Autor prezentuje niepublikowane dotąd materiały, pochodzące z odtajnionych archiwów brytyjskich. Dzięki temu możemy zapoznać się bardzo dokładnie z losami Hessa po jego przylocie do Wielkiej Brytanii w maju 1941 roku.

McGinty skupił się na rocznym pobycie zastępcy Hitlera w Mytchett Place, dworku położonym kilkadziesiąt kilometrów od Londynu, gdzie więziono go od maja 1941 do czerwca 1942 roku. Ilość materiałów, do których miał dostęp dziennikarz była obszerna – korzystał m.in. z zapisów rozmów Hessa przeprowadzonymi z agentami, arystokratami, politykami. Uzyskał również dostęp do wielu listów pisanych przez więźnia do różnych osobistości.

Z książki wyłania się kompletna sylwetka Rudolfa Hessa, pogłębiona dodatkowo o obszernie przytaczane cytaty raportów pisanych dla służb wywiadowczych przez psychiatrów i psychologów, którzy zostali dopuszczeni do nietypowego więźnia oraz strażników śledzących każdy jego ruch i przysłuchujących się zapisowi kilkudziesięciu ukrytych mikrofonów.

Mimo zmiennych nastrojów i momentów apatii, Hess wdawał się w długie dyskusje na tematy polityczne i wojskowe. W książce nie brakuje wątków polskich – począwszy od subiektywnego komentarza zastępcy Hitlera na temat rozpoczęcia II wojny światowej, po pogłoski dotyczącego planów zamordowania Hessa przez polskich komandosów w odwecie za ludobójstwo w ich kraju. Szczególnie interesujące jest ukazane przez McGinty’ego tło lotu Hessa i jego wpływ na politykę Związku Radzieckiego – Stalin obawiał się, że Wielka Brytania istotnie rozważała możliwość zawarcia pokoju z Niemcami, co mogłoby mieć niebagatelne konsekwencje dla walk na wschodnim froncie. Rozterki Stalina były spowodowane skąpymi informacji rządu brytyjskiego, dotyczącymi obecności Hessa w ich kraju.

Autor podkreśla we wstępie, że korzystał z wielu opublikowanych wcześniej dzieł na temat wyprawy Hessa. Dzięki nim uzyskał niezbędną podporę dla własnej narracji. Książkę poszerzono jednak o materiały nieznane dotąd polskiemu czytelnikowi, przez to uzyskujemy jeszcze pełniejszy obraz jednej z największych zagadek tamtych czasów.

Rudolf Hess poleciał do Wielkiej Brytanii 11 maja 1941 roku, bez wiedzy władz Rzeszy z propozycją zawarcia pokoju ze Zjednoczonym Królestwem. Hitlerowiec przekonany był, że uda mu się dotrzeć do angielskiej opozycji i zainicjować rozmowy z królem. Jednak dalsze losy Hessa dobitnie świadczą, że jego misja nie powiodła się, natomiast cena, jaką zapłacił za swój czyn była bardzo wysoka – ucierpiało bardzo jego zdrowie psychicznie. Dodatkowo spędził w niewoli całe życie, umierając śmiercią samobójczą w niemieckim więzieniu Spandau w 1987 roku.

PAP - Nauka w Polsce

szz/ agt/