Nauka dla Społeczeństwa

18.04.2024
PL EN
20.07.2012 aktualizacja 20.07.2012

10 lat badań archeologicznych w osadach Gotów w Ulowie na Lubelszczyźnie

PAP © 2012 / Wojciech Pacewicz PAP © 2012 / Wojciech Pacewicz

Pokazy archeologiczne i zainscenizowaną potyczkę między Gotami i legionami rzymskimi, będzie można zobaczyć w niedzielę w Ulowie. Na festyn archeologiczny zaprasza m.in. Wydział Archeologii UMCS, który od 10 lat bada tam dawne gockie osady i cmentarzyska.

Na stanowiskach archeologicznych w Ulowie, niedaleko Tomaszowa Lubelskiego, odkryto pozostałości dwóch dużych osad i dwóch cmentarzysk germańskiego ludu Gotów. Pochodzą z okresu od początków IV w. do drugiej połowy V w., czyli późnego okresu rzymskiego i wędrówki ludów. Archeolodzy odkryli na leśnych stanowiskach w Ulowie także dawniejsze ślady osadnictwa, sprzed 12 tys. lat.

Na festynie będzie można zobaczyć pokazy rzemiosła gockiego, gotowania jadła, uzbrojenia, a także rekonstrukcję potyczki między Gotami i żołnierzami rzymskimi. Festyn odbędzie się w skansenie Wiejska Chata, prowadzonym przez miejscową szkołę, gdzie można zobaczyć stuletnie sprzęty domowe i gospodarcze. Od 10 lat zatrzymują się tutaj archeolodzy prowadzący wykopaliska w sąsiednim lesie.

Jak powiedziała PAP Barbara Niezabitowska-Wiśniewska z UMCS, która kieruje pracami archeologicznymi w Ulowie, stanowiska zostały odkryte w tym miejscu przez amatorów szukających militariów z II wojny. „Znaleźli oni w lesie kilkaset zabytków archeologicznych, które przekazali pobliskiemu muzeum w Tomaszowie Lubelskim. W 2002 r. UMCS rozpoczął w tym miejscu regularne badania, które trwają do dziś” - wyjaśniła. Dodała, że do tego czasu tereny Roztocza Środkowego, gdzie leży Ulów, stanowiły „białą plamę” na mapach archeologicznych.

„Przypuszczano, że osadnictwo nie rozwijało się tutaj ze względu na trudne warunki naturalne, to jest brak wody, duże różnice wysokości terenu i lasy” - zaznaczyła archeolog.

Przez 10 lat archeolodzy przebadali sześć stanowisk na dawnych osadach i cmentarzyskach Gotów. „Teren osad jest bardzo obszerny, zajmuje po kilka hektarów. Znaleźliśmy tu ślady budowli słupowych, półziemianek, obiektów gospodarczych, jak paleniska, jamy śmietnikowe i na zapasy” - powiedziała Niezabitowska-Wiśniewska.

Na pierwszym z cmentarzysk znaleziono 60 jamowych grobów ciałopalnych i kilka szkieletowych, na drugim – gdzie badania prowadzone są w tym roku – 86 grobów, w większości ciałopalnych. Nie wiadomo, dlaczego Goci stosowali dwa typy pochówków.

„Na cmentarzyskach odkryliśmy naziemne kontury budowli słupowych, które służyły prawdopodobnie do odprawiania rytuałów pogrzebowych. Są to jedyne tego typu odkrycia archeologiczne w kraju” - podkreśliła archeolog.

Do najcenniejszych odkryć w Ulowie archeolog zaliczyła także pokruszone złote druty, blaszki i aureusy, czyli monety, rozsypane w jednym z grobów szkieletowych, które mogą świadczyć o odprawianiu nieznanego obrzędu. Kolejnym są płaskie place w centrum osad, otaczane wałem z kamieni, ziemi i rowem, a od wewnątrz palisadą. „Znaleźliśmy na nich ślady orki, ale nie wiadomo, co Goci tu uprawiali i dlaczego tak starannie zabezpieczali te miejsca” - zaznaczyła archeolog.

W Ulowie znaleziono kilkanaście tysięcy zabytków archeologicznych, głównie szklanych paciorków, fragmentów naczyń ceramicznych, metalowych sprzączek, fibul, okuć, zawieszek i wisiorków.

Goci przywędrowali na tereny dzisiejszej Polski ze Skandynawii w I wieku n.e. Przez kolejne wieki przemieszczali się w kierunku południowo-wschodnim, docierając nad Morze Czarne. W IV w. n.e.

Goci podzielili się na Ostrogotów i Wizygotów. Pobici przez Hunów, wycofali się na zachód Europy, gdzie ścierali się z Rzymianami. W 410 r. Wizygoci zdobyli Rzym.

Na Lubelszczyźnie największe pozostałości cmentarzysk i osad Gotów odkryto w Masłomęczu i Gródku w Kotlinie Hrubieszowskiej.(PAP)

zam/ kop/ mlu/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024