<strong>Mnisi koptyjscy zamieszkujący pustynne pustelnie Egiptu w pierwszych wiekach naszej ery są bohaterami książki o enigmatycznym tytule "Chrestomatia monastycznych tekstów koptyjskich", która ukazała się nakładem Wydawnictwa Akademickiego DIALOG. </strong>Jej autorką jest prof. Albertyna Dembska, egiptolog i pracownik Uniwersytetu Warszawskiego, specjalistka w dziedzinie języka koptyjskiego.
Prezentowane w książce apoftegmaty (pouczenia, anegdoty w formie zwięzłej wypowiedzi) miały pierwotnie na celu umocnić w wierze mnichów i wskazać im właściwe wzorce zachowania gwarantujące zbawienie.
"Te krótkie utwory piśmiennictwa koptyjskiego () cechuje wielka prostota stylu: zbudowane są zazwyczaj z pytania i odpowiedzi w formie zdania lub dłuższej wypowiedzi +starca+, doświadczonego ojca duchowego. Niektóre z apoftegmatów zawierają tez krótkie umoralniające opowiadania. Uważa się, że ich autorami byli charyzmatyczni pustelnicy, wykazujący potrzebę notowania przeżyć i przemyśleń" - pisze we wstępie autorka.
Jak zaznacza, teksty te początkowo spisywano w większych ośrodkach miejskich w języku greckim. Jednak na prowincji egipska ludność nadal posługiwała się rodzimym językiem - koptyjskim, który był ostatnim stadium rozwoju języka egipskiego. Z tego powodu apoftegmaty i inne teksty przekładano na koptyjski, aby dotrzeć z chrześcijańskim przesłaniem do jak największych rzesz ludzi. Mnisi dokonujący tej czynności nie zawsze radzili sobie z przekładami, dlatego teksty koptyjskie różnią się często od archetypów, a nawet bywają dość trudne do zrozumienia.
W książce znajdziemy tłumaczenia prof. Dembskiej apoftegmatów z kodeksów koptyjskich z kilku europejskich kolekcji - z Neapolu, Wiednia, Londynu, Paryża i Wenecji.
Teksty prezentują fragmentarycznie, oprócz zmagań mnichów z przeciwnościami losu, realia życia w Egipcie w czasach późnego okresu starożytności. Często powtarzającymi się motywami są: walka z demonami, diabłem, pokusami, opętania, cudowne uzdrowienia, a nawet wskrzeszenia, przepowiednie, cudowne wizje, pochwała skromności. Liczne są nawiązania do Biblii.
Wydanie książki dofinansowało Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski
agt/bsz
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
