Różne gatunki owadów, a także fragmenty grzybów i bakterii z okresu kredy znaleziono w bursztynie pochodzącym z Etiopii. Jego analizy wzbogacają o szczegóły wiedzę na temat pradawnego krajobrazu, zdominowanego przez dinozaury - informuje pismo "Proceedings of the National Academy of Sciences".
"Do chwili obecnej prawie nie odkrywaliśmy stanowisk, gdzie można by było natrafić na bursztyny z kredy, powstające na Gondwanie - pradawnym superkontynencie na półkuli południowej. Znaczące złoża bursztynu z tego okresu znajdowano przeważnie w Ameryce Północnej i Euroazji" - zwraca uwagę jeden z autorów badania, ekspert w dziedzinie zoologii bezkręgowców z American Museum of Natural History, Paul Nascimbene.
"Pierwsze rośliny okrytonasienne, inaczej - kwitnące - pojawiły się i różnicowały na gatunki właśnie w kredzie" - zwraca uwagę Alexander Schmidt z niemieckiego Uniwersytetu Getyngi. - Ich rozwój, prowadzący do dominacji, drastycznie zmienił ekosystemy lądowe. Badania złóż bursztynu z Etiopii rzucają nieco światła na ten okres pełen zmian".
W pracach brało udział 20 naukowców z Francji, Austrii, Etiopii, Niemiec, Włoch, Wielkiej Brytanii i USA. Część z nich pracowała nad geologiczną stroną znaleziska, inni analizowali zatopione w bursztynie skamieniałości.
W końcu w dziewięciu bryłach zastygłej żywicy odkryto 30 stawonogów, należących do 13 rodzin owadów i pajęczaków. Reprezentują one m.in. osy, gryzki, wciornastki, ćmy, chrząszcze, prymitywne mrówki, jest też pająk. Są to jedne z najstarszych szczątków stawonogów, jakie kiedykolwiek znaleziono w Afryce. W bursztynie zachowały się również szczątki grzybów z gatunków pasożytujących na roślinach, jak i fragmenty komórek bakterii, roślin kwitnących oraz paproci.
Nascimbene i jego współpracownicy badali sam bursztyn. Doszli do wniosku, że skład chemiczny żywicy drzew rosnących w kredzie na Gondwanie przypomina bursztyny z żywicy nieco młodszych roślin okrytonasiennych, jakie znajdowano w mioceńskich złożach na terenie Meksyku i w Republice Dominikany. Nadal nie wiadomo, jaki gatunek drzewa wyprodukował tę żywicę. Skład chemiczny etiopskiego bursztynu zaskakująco przypomina żywicę wydzielaną przez grupę roślin okrytonasiennych z Nowego Świata, nazwanych Hymenaea - zauważa Nascimbene.
"Badany bursztyn mógł powstać z soków wczesnych roślin okrytonasiennych albo nieznanej dotąd rośliny iglastej, bardzo odmiennej od znanych dziś roślin nagonasiennych z kredy, które produkowały żywicę, zamieniającą się w bursztyn" - spekuluje. ZAN
PAP - Nauka w Polsce
tot/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
