Na początku lat 80-tych ubiegłego wieku jako pierwsi nadtlenek acetonu zastosowali w celach terrorystycznych członkowie organizacji Hezbollah. Jednak dopiero zamachy pociągach w Madrycie 11 marca 2004 oraz w londyńskich autobusach i metrze 7 lipca 2005 zwróciły na to zagrożenie uwagę całego świata. Nadtlenek acetylenu nadaje się zarówno na zapalnik, jak i na zasadniczy materiał wybuchowy.

Białe kryształki TATP można uzyskać z powszechnie dostępnych składników - wprawdzie jest to materiał niepewny w użyciu (czasem wybucha z byle powodu, na przykład przy otwieraniu pojemnika a czasem wcale nie chce wybuchnąć), ma za to siłę wybuchu porównywalna z trotylem, a przede wszystkim pozbawiony jest typowej dla innych materiałów wybuchowych grupy nitrowej, która pozwala łatwo wykrywać obecność bomby.

Opary TATP przesączają się przez różne materiały, ale dotychczasowa metoda ich wykrywania była czasochłonna i kłopotliwa - wymagała użycia spektrometru masowego, który trudno byłoby umieścić na każdej bramce lotniska.

Zespół Siegfrieda Waldvogela z uniwersytetu w Bonn opracował nowy czujnik, który reaguje na obecność TATP w powietrzu. Jego głównymi elementami są trzy kwarcowe pręciki o długości 3 milimetrów i średnicy 40 mikrometrów, które wibrują pod wpływem zmieniającego się napięcia. Obecny w powietrzu TATP wiąże się z pokrywającą pręciki substancją, co zmienia częstotliwość drgań. Każdy z pręcików pokrywa inna substancja - dendrymer fenylenowy, cyklodekstryna lub cholan sodu. Każdy pręcik reaguje inaczej - specyficzna reakcja wszystkich trzech pozwala stwierdzić, że naprawdę chodzi o TATP przy stężeniach rzędu jednej cząsteczki na milion cząsteczek powietrza. Powinno być możliwe dziesięciokrotne zwiększenie czułości. Przy koszcie rzędu 100 dolarów za detektor jego instalowanie wszędzie tam, gdzie może być potrzebny nie powinno być problemem. PMW

PAP - Nauka w Polsce

kap