Neurobiolodzy od dawna zdawali sobie sprawę, że ludzie różnią się pod względem wrażliwości dotykowej. Najnowsze badania naukowców z McMaster University w Hamilton (prowincja Ontario) wskazują, że jednym z odpowiedzialnych za to czynników są rozmiary palców, a dokładnie opuszków.

Przeprowadzono je w grupie 100 studentów różnej płci. U wszystkich oceniano rozmiary opuszki palca wskazującego, a następnie oceniano czułość zmysłu dotyku przyciskając powierzchnię z coraz bardziej zwężającymi się, równoległymi rowkami do unieruchomionego palca. Taki test jest odpowiednikiem tablic okulistycznych, służących do oceny ostrości naszego wzroku.

Okazało się, że osoby o drobniejszych palcach (i mniejszych opuszkach) rozróżniały ściślej położone rowki.

"Różnice w czułości zmysłu dotyku między płciami wydają się być całkowicie związane z rozmiarami opuszków palców danej osoby. Zatem, mężczyzna, który ma drobniejsze palce od kobiety będzie bardziej niż ona wrażliwy na dotyk" - komentuje dr Ethan Lerner z Massachusetts General Hospital, który nie brał udziału w badaniach.

Zdaniem badaczy, prawdopodobnie ma to związek z tym, że na mniejszych opuszkach receptory czuciowe są położone bliżej siebie.

Skóra usiana jest różnymi typami receptorów czuciowych, a każdy z nich odpowiada za odbiór specyficznych bodźców mechanicznych. Niektóre, nazywane komórkami Merkela (albo łąkotkami dotykowymi) odpowiadają za odbiór statycznych bodźców dotykowych, podczas gdy inne zbierają informacje o drobnych wibracjach lub ruchu.

Po pobudzeniu, receptory dotykowe w skórze przekazują sygnały do centralnego układu nerwowego, który przetwarza je i na tej podstawie tworzy obraz wyczuwanej przez palce powierzchni, tak jak procesor w aparacie cyfrowym tworzy obraz złożony z pikseli. Zatem, im więcej receptorów na jednostce powierzchni skóry tym lepszy obraz.

Aby sprawdzić gęstość upakowania receptorów czuciowych na opuszkach naukowcy zmierzyli u niektórych osób odległości między ujściami gruczołów potowych, ponieważ komórki Merkela gromadzą się u ich podstawy. Studenci z drobniejszymi palcami miały gęściej rozmieszczone ujścia gruczołów, co sugeruje, że podobna prawidłowość może dotyczyć również komórek Merkela.

Jak przypominają autorzy pracy, wcześniejsze badania wskazywały, że osoby w tym samym wieku mają na opuszkach niemal identyczną liczbę receptorów wyczuwających wibracje. Oznacza to, że na mniejszych palcach leżą one bliżej siebie.

W przyszłości badacze planują sprawdzić, jak zmienia się wrażliwość na dotyk wraz ze wzrostem dziecka i jego palców. JJJ

PAP - Nauka w Polsce

kap