<strong>Historyczny rozwój najważniejszych pojęć z dziedziny psychoanalizy oraz zasięg i siłę wpływu, jaki wywarła ona na naukę, kulturę i sztukę XX wieku ukazuje Eli Zaretsky w książce "Sekrety duszy. Społeczna i kulturowa historia psychoanalizy"</strong>. Publikacja ukazała się nakładem Wydawnictwa Prószyński i S-ka. "W sto lat po swoich narodzinach psychoanaliza nadal stanowi dla nas paradoks. Niemal od razu uznana za wielka siłę służącą wyzwoleniu, miała ogromne znaczenie dla modernizmu lat dwudziestych, narodzin amerykańskiego i angielskiego państwa opiekuńczego w latach czterdziestych, radykalnych przewrotów politycznych w latach sześćdziesiątych oraz feministycznych i gejowskich ruchów w latach siedemdziesiątych XX wieku" - pisze autor we wstępie.
Jak zauważa autor, w czasach swojej świetności psychoanaliza łączyła w sobie przynajmniej trzy różne podejścia: quasi-terapeutyczną praktykę medyczną, teorię hermeneutyki kulturowej oraz przesyconą żarliwością etykę samopoznania. Wszystkie trzy aspekty poznania zostały rozdzielone. Nastąpił zmierzch epoki Freuda, ale - zdaniem Zaretsky\\'ego - podobnie jak to się dzieje w przypadku wszystkich wielkich zjawisk wpływających na rzeczywistość społeczną i kulturową, myśl freudowska nadal kształtuje nasze życie codzienne, a także świat naszych intuicji, marzeń oraz mglistych wspomnień.
W swojej książce Zaretsky śledzi dynamiczny rozwój tego rewolucyjnego, quasi religijnego ruchu od momentu jego narodzin, przez czas walki o akceptację jako wiarygodnej dziedziny wiedzy, okres szczytowej popularności i powolnego upadku, aż po odrodzenie się w nowej postaci. Autor prezentuje interesującą wizję psychoanalizy jako ideologii, która w dużym stopniu ukształtowała współczesnego człowieka Zachodu, z jego sposobem bycia, postrzegania siebie i rozumienia rzeczywistości. Umieszcza zjawisko psychoanalizy w szerokim kontekście społecznym, politycznym i historycznym, upatrując w nim podłoża współczesnego kapitalizmu.
Mówi także o okresie utraty przez psychoanalizę jej początkowej siły oddziaływania, strywializowaniu jej przez rozpętany żywioł konsumpcji, czy niszczeniu jej trwałych zdobyczy przez nurty lewicowe. Wiele miejsca autor poświęca twórcy psychoanalizy, Zygmuntowi Freudowi oraz jego niezwykłym relacjom z uczniami. Ukazuje, w jaki sposób specyfika tych relacji kształtowała status samej analizy. Swoje argumenty Zaretsky opiera na analizie obfitej literatury psychoanalitycznej i bogatej korespondencji, którą prowadził Freud ze swoimi bliskimi.
***
Eli Zaretsky jest profesorem w New School For Social Reserche w Nowym Jorku. Interesuje się teorią i historią kapitalizmu, historią rodziny, teorią i historią psychoanalizy. Jest autorem przetłumaczonej na kilkanaście języków książki "Capitalism, the Family and Personal Life". ESZ
PAP - Nauka w Polsce
agt/ bsz
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
