Historia i kultura

3 września 1939 r. - Wlk. Brytania i Francja wypowiadają Niemcom wojnę

3 września 1939 roku, ze względu na nie zastosowanie się III Rzeszy do żądań Londynu i Paryża, ambasadorowie obu krajów w Berlinie - Nevile Henderson i Robert Coulondre - wręczają przedstawicielom władz niemieckich noty oznajmiające, że <strong>Anglia i Francja znajdują się w stanie wojny z Niemcami. </strong>

Przedstawiciel Wielkiej Brytanii przekazuje notę około godz. 9.00 głównemu tłumaczowi Urzędu Spraw Zagranicznych Rzeszy Paulowi Schmidtowi, ponieważ szef dyplomacji Joachim von Ribbentrop udawał, że jest zajęty. Wypowiedzenie wojny przez Francję przyjmuje o godz. 12.20 już sam Ribbentrop.

Wojna polsko-niemiecka staje się konfliktem o zasięgu światowym.

Wypowiedzenie wojny Niemcom poprzedziły ostrzeżenia, że niewycofanie się wojsk niemieckich z Polski pociągnie za sobą wypełnienie alianckich zobowiązań wobec Polski. Z podpisanych porozumień wynikało, że alianci rozpoczną natychmiastową ofensywę powietrzną, w skali proporcjonalnej do zaangażowania lotnictwa niemieckiego w Polsce.

Na wieść o przystąpieniu aliantów do wojny na ulice Warszawy wyszli pełni entuzjazmu warszawianie. Minister Józef Beck podczas manifestacji przed ambasadą brytyjską mówi: " Anglia i Polska podały sobie ręce, by ramię przy ramieniu walczyć w obronie wolności. Anglia nie zawiedzie się na Polsce, tak jak Polska nie zawiedzie się na Anglii. Jeśli ktoś miał będzie rozczarowanie, to na pewno nie my". Wskutek wypowiedzenia wojny Niemcom przez Wielką Brytanię, 3 września do działań u boku brytyjskiej Royal Navy, przystąpił polski Dywizjon Kontrtorpedowców (ORP "Grom", ORP "Błyskawica" i ORP "Burza"), przybyły do Szkocji jeszcze 1 września.

Bohaterstwem wykazują się obrońcy Węgierskiej Górki. Kompania forteczna kpt. Tadeusza Semika w sile 4 oficerów, 14 podoficerów i 52 szeregowych wyposażona w dwa działa 75 mm, trzy działka przeciwpancerne, 10 "cekaemy" i 3 "erkaemy" obsadziła trzy niewykończone schrony bojowe. Siedemdziesięciu polskich żołnierzy, głównie górali żywieckich i podhalańskich, przez 20 godzin powstrzymywało natarcie 7. Dywizji Piechoty.

3 września Sztab Główny Naczelnego Wodza informuje: "Naloty lotnictwa niemieckiego na terytorium Polski trwają nadal, powodując duże straty spośród ludności cywilnej. W ciągu dnia dzisiejszego bombardowano Warszawę, Dęblin, Radomsko, Toruń, Poznań, Płock i wiele innych miast. Bombardowano także wsie i ostrzeliwano oraz obrzucano bombami ludność pasącą bydło. () Bardzo silne natarcie nieprzyjacielskie w rejonie Śląska i Podhala trwa nadal. Nieprzyjaciel wprowadził do akcji znaczne siły. Silne ugrupowanie pancerne nieprzyjaciela przerwało się w kierunku Częstochowy i zmusiło do opuszczenia tego miasta. Wobec wielokrotnej przewagi nieprzyjaciela wspartego bardzo liczną Bronia pancerną, artylerią ciężka oraz lotnictwem, wojska nasze zmuszone są do ustępowania ze Śląska. Wzdłuż rzeki Osy na północny wschód od Grudziądza nieprzyjaciel prowadzi silne natarcie piechoty wzmocnione czołgami. Na odcinku Prus wschodnich walki trwają na pograniczu. W rejonie Gdyni i Gdańska przeciwuderzeniem odebraliśmy Orłowo i Kack. Załoga Westerplatte broni się nadal".

W Bydgoszczy wycofująca się 15. Dywizja Piechoty dowodzona przez gen. bryg. Zdzisława Przyjałkowskiego zostaje zaatakowana przez dywersantów (V kolumnę). Żołnierze polscy, przy udziale ludności cywilnej, przechodzą do kontrataku. Dywersantów schwytanych z bronią w ręku rozstrzeliwano. Do 5 września zginie tu około 300 Niemców i 240 Polaków. Propaganda niemiecka nazwie te wydarzenia "bydgoską krwawą niedzielą" (Bromberger Blutsonntag).

Największa jednostka bojowa Polskiej Marynarki Wojennej, stawiacz min ORP "Gryf" i kontrtorpedowiec ORP "Wicher" zostają zbombardowane i zatopione w porcie wojennym na Helu przez Luftwaffe. Marynarze do końca stoją na swoich stanowiskach. Straty ORP "Wicher" wynosiły: jeden zabity, dwudziestu dwóch rannych.

Niemcy wkraczają do Częstochowy i Radomska. Zbombardowanie Jasnej Góry odbiło się szerokim echem w świecie. "Polskie Lourdes w płomieniach", "Niemcy szturmują święte polskie miasto" to niektóre z tytułów, jakie ukazują się w tych dniach w zagranicznej prasie.

Prezydent Ignacy Mościcki wydaje Dekret o Utworzeniu Legionów Czeskiego i Słowackiego. Legiony mają wejść w skład Armii Polskiej, podlegać Naczelnemu Dowództwu, co w niczym nie ma umniejszyć ich odrębności narodowej.

Rozpoczęto zabezpieczanie linii Wisły. Zadanie to powierzono gen. dyw. Tadeuszowi Piskorowi, dowódcy utworzonej następnego dnia Armii "Lublin". Dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Walerian Czuma otrzymuje nominację na dowódcę Obrony Warszawy.

Wybuch wojny i rozwój wydarzeń na froncie zmuszają do przełożenia rozpoczęcia roku szkolnego (pierwotnie miało to być w poniedziałek, 4 września). "Express Poranny" informuje: "Rok szkolny od 11 września. Minister oświaty upoważnił kuratorów okręgów szkolnych do zarządzenia rozpoczęcia roku szkolnego 1939/40 przez uruchamianie w miarę możności zajęć w podległych im szkołach, począwszy od poniedziałku 11 września br."

Według prognoz Państwowego Instytutu Meteorologii, 3 września było bardzo ciepło, pogodnie, przy słabych wiatrach zachodnich. ESZ

PAP - Nauka w Polsce

agt/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • Fot. Wikipedia/ domena publiczna

    Ekspert: Koronację Bolesława Chrobrego można porównać do wejścia Polski do UE

  • Rekonstrukcja "skandynawskiego pasa". Z wyjątkiem szklanego paciorka (3), wszystkie artefakty wykonane są z żelaza (fotografia: R. Fortuna; zdjęcie rentgenowskie: A. Jouttijärvi; rysunek: A. Kuzioła)"

    Badania najstarszego cmentarzyska Bornholmu wskazują na kluczową rolę wyspy w epoce żelaza

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera