Wraz z kurczeniem się zasobów nieodnawialnych źródeł energii i surowców (ropa, węgiel) prowadzone są intensywne badania nad alternatywnymi drogami syntez chemicznych.

Obecnie przemysł chemiczny bazuje na ropie naftowej, konieczna jest więc jego powolna transformacja, ku odnawialnym źródłom bazowych związków chemicznych.

Prace prowadzone przez naukowców z Queen\\'s University Belfast oraz University of Manchester zaowocowały pierwszą, jedno-reaktorową metodą syntezy amin drugorzędowych z glicerolu - odpadu po produkcji biodiesla (czyli oleju napędowego produkowanego z roślin). Aminy drugorzędowe stanowią ważny substrat dla wielu syntez chemicznych.

Proces jest stosunkowo prosty i opera się na biofermentacji glicerolu (za pomocą drobnoustrojów - Clostridium butyricum), w efekcie którego glicerol przekształcany jest w 1,3-propanediol (ważny substrat dla wielu procesów chemicznych, w tym w syntezie polimerów). Po fermentacji konieczne jest odwirowanie komórek bakteryjnych, a do chemicznej pozostałości dodawane są: toluen, anilina oraz irydowy katalizator.

Całość jest ogrzewana w temperaturze 115 stopni Celsjusza przez 24 godziny. W tych warunkach, proces tworzenia amin zachodzi z wydajnością 20 procent.

Dodatek toluenu powoduje powstanie dwufazowej mieszaniny, gdzie toluen wraz z powstałymi aminami "pływa" na powierzchni wodnego roztworu zawierającego nieprzereagowane substraty, katalizator oraz resztki komórek bakteryjnych.

Dzięki temu bez problemu można oddzielić od mieszaniny reakcyjnej powstałe drugorzędowe aminy, przydatne do dalszych syntez chemicznych.

Według naukowców, opracowana metoda syntezy amin to początek zupełnie nowej koncepcji chemii, która opierać się będzie w przyszłości na innych niż dotychczas fundamentach - odnawialnych źródłach związków chemicznych. KLG

PAP - Nauka w Polsce

bsz