Spółka o nazwie Centrum Rafinacji Informacji (CRI) opracuje system, który w przyszłości pomoże udoskonalić ofertę NCBR. Rozwiązanie, nad którym pracują naukowcy, będzie pozyskiwać i analizować duże ilości danych o światowych i polskich trendach w badaniach, rozwoju oraz innowacji.

„Skuteczne i efektywne programowanie wsparcia działalności badawczo-rozwojowej i innowacyjnej powinno opierać się na rzetelnych i przede wszystkim aktualnych danych, które pozwalają identyfikować i prognozować trendy technologiczne” – mówi dr Aleksander Żołnierski z NCBR.

Humanistyczno-społeczna spółka spin-off utworzona przy Uniwersytecie Warszawskim - CRI wykorzystuje wyniki wieloletnich badań w obszarze analizy dużych zbiorów informacji prowadzonych przez zespół ekspertów z Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii UW. Wartość projektu sięga 3,2 mln zł. Zamówienie będzie realizowane etapami. W ciągu 4 miesięcy CRI ma opracować raport badawczy obejmujący metodologię i opis narzędzi badawczych. Następnie rozpocznie się trwający 20 miesięcy okres eksploatacji systemu.

Dzięki działalności spółki będzie można przewidzieć, czy to, co obecnie uznane jest za obszar innowacji, będzie nim także w nieodległej przyszłości.

„Kluczem do sukcesu będzie identyfikacja źródeł danych, umiejętne ich sklasyfikowanie, a następnie zgromadzenie i uporządkowanie. To wszystko będzie wymagało połączenia wiedzy eksperckiej zgromadzonej w CRI, jak również nowoczesnych technologii, takich jak uczenie maszynowe” – mówi dr hab. inż. Wiesław Cetera z zarządu CRI.

Rafinacja, czyli słupy i sentymenty

Rafinacja informacji umożliwia nie tylko analizę historyczną, ocenę tego co się wydarzyło w przeszłości, ale przede wszystkim pozwala udzielić odpowiedzi na pytanie o to, co dzieje się obecnie w przestrzeni informacyjnej, a także formułowanie prognoz dotyczących procesów społecznych, politycznych i gospodarczych.

Pierwszy projekt zlecony naukowcom z Uniwersytetu Warszawskiego zaowocował stworzeniem systemu Rafinacji Informacji Naukowo-Gospodarczej (RING). „Wyniki rafinacji informacji mogą być odpowiedzią na pytania dotyczące dowolnego przedmiotu badań np. identyfikacji najnowszych trendów technologicznych, ale także można je wykorzystać do predykcji wyników wyborów powszechnych” – wyjaśnia prezes CRI, prof. Włodzimierz Gogołek.

Zespół CRI zbadał w ten sposób preferencje w wyborach prezydenckich i parlamentarnych. Przewidywany wynik okazał się bliższy ostatecznemu rezultatowi niż prognozy ośrodków badania opinii społecznej. Zespół CRI prowadził także zaawansowane analizy związane z określaniem oczekiwań społecznych oraz identyfikowaniem i określaniem dynamiki procesów gospodarczych.

W projekcie dla NCBR CRI udało się zidentyfikować kluczowe słowa towarzyszące nowym technologiom. Okazało się, że aktualnie najgorętsze trendy rozwojowe i innowacyjne w Polsce związane są m.in. z technologiami parkowania, energią oraz radarami.

Monitorowanie trendów technologicznych nie jest pierwszym projektem realizowanym przez zespół CRI na zlecenie NCBR. Wcześniej techniki rafinacji informacji wykorzystywane były między innymi do weryfikowania założeń programów sektorowych oraz strategicznych programów realizowanych przez NCBR.

„Dzięki rafinacji informacji i analizie z wykorzystaniem narzędzi big data, nasze programy mogłyby być modyfikowane w oparciu o wiedzę obejmującą aktualną sytuację na rynku, pozyskiwaną niemal w czasie rzeczywistym. Wykorzystanie narzędzi i danych pozwoliłoby zdobywać informacje o tym, jakie są zmieniające się potrzeby odbiorców naszych programów” – uważa dr Żołnierski z NCBR.

Innowacyjne wspieranie innowacji

Dotychczas proces tworzenia programów wsparcia NCBR odbywał się w oparciu o wiedzę ekspertów z danej dziedziny. Przykładem takiego działania są programy sektorowe. Opierano się także na dokumentach strategicznych i planistycznych administracji centralnej.

Skomplikowane prace analityczne i ograniczona dostępność danych statystycznych powodowały opóźnienia. NCBR koncentrowało się na problemach i rozwiązaniach, które obejmowały okres przynajmniej dwóch lat wstecz.

Jak teraz będą określane obiecujące obszary badawcze? Jedną z metod może być analiza skupień, poszukiwanie wysp, które odpowiadają rosnącemu znaczeniu wybranych obszarów i problemów badawczych. Rosnące znaczenie tych wysp „wzmacnia” liczba publikacji, ich impact factor, liczba patentów itp. Analizy prowadzone przez CRI mogą także opierać się na identyfikowaniu nisz, czyli obszarów o wysokiej zdolności innowacyjnej, eksplorowanych dotychczas w niewielkim stopniu.

Spółka CRI powstała jako połączenie unikalnych doświadczeń naukowców w obszarze informatyki i nauki o mediach. Jest to pierwsza komercjalizacja kapitału intelektualnego na wydziale UW reprezentującym kierunki humanistyczno-społeczne.

PAP – Nauka w Polsce

kol/ ekr/