Dr Zykubek przedstawił hipotezę mówiącą, że życie mogło powstać na dnie morza w tzw. gorących punktach, gdzie stykają się lub nachodzą na siebie płyty tektoniczne. W miejscach tych skorupa ziemi jest cienka, wypływa lawa i tworzą się kominy geotermalne, które „dymią” wodą bogatą w związki chemiczne.

Kominy odkryto na głębokości ok. 2,5 km pod powierzchnią oceanu. Niektóre z nich mają ok. 10 metrów wysokości. Są przepuszczalne. Ich struktura jest bardzo porowata, przypomina pumeks – składają się wielu komór otoczonych błoną mineralną.

Zimna woda oceaniczna, która wsiąkła w skorupę ziemi, nagrzewa się w tych gorących punktach nawet do 350 stopni Celsjusza. Zostaje ona wyrzucona do góry, z wielka energią przepływa przez komin i miesza się bardzo zimną (ok. 2 stopni Celsjusza) wodą oceanu. Przepływająca przez taki komin woda jest wzbogacona w związki chemiczne, które wypłukała ze skał.

„Stężenie związków chemicznych w tym tyglu jest bardzo duże. Woda zabiera je i wyrzuca w postaci ogromnej chmury, przypominającej dym” – mówi Zykubek.

Wokół kominów żyje wiele organizmów. Podstawą piramidy pokarmowej są tam bakterie, które mają zdolność do chemosyntezy. „One pokazują, że może istnieć taki metabolizm i że nie potrzeba to tego światła” – zaznacza Zykubek.

Dr Zykubek przytacza sformułowany w 2002 roku pogląd, że życie pojawiło się jako nieuchronny wynik procesów geofizycznych na pokrytej wodą skalistej wulkanicznej planecie, której atmosfera bogata była w tlenki węgla. „To wszystko pasuje do obrazu skalistej, wulkanicznej gorącej planety, jaką była młoda Ziemia” – zaznacza.

Ziemia uformowała się ponad 4,5 mld lat temu. Znajdowała się wtedy w fazie tzw. wielkiego bombardowania, tzn. uderzały w nią różne materiały z kosmosu. „Ziemia była taką kulą lawy, która raz się rozgrzewała, raz stygła” - mówi Zykubek. Z badań geologicznych wynika, że woda na ziemi prawie wrzała. Spadający z kosmosu obiekt o rozmiarach ok. 5 km mógł zmienić ocean w parę wodną. Ten ocean spadał potem w postaci deszczu.

Wielkie bombardowanie zakończyło się ok. 3,9 mld lat temu. Odkryte biochemiczne izotopowe ślady życia na ziemi mają 3,8 mld lat, a ślady organizmów żywych odkryte w skałach prekambryjskich - ponad 3,4 mld lat.

Jak podkreśla lubelski naukowiec, hipotez powstania życia jest około 150. Według badacza, podstawową trudnością w tych poszukiwaniach jest brak definicji życia. „Tak naprawdę nie mamy pełnej, klasycznej definicji życia tak, jak nie mamy definicji miłości. Potrafimy życie opisywać, ale nie potrafimy jednoznacznie określić, czym jest” - mówi.

Dlatego, zdaniem Zykubka, łatwiej znaleźć igłę w stogu siana, niż odpowiedź na pytania kiedy i gdzie powstało życie, „Znalezienie igły w stogu siana nie jest trudne, bo jeśli wiem, jakie igła ma właściwości, to mogę na przykład użyć elektromagnesu albo spalić stóg i uzyskam niewielką ilość popiołu, z którego wydobędę igłę. Jeżeli wiem, czego mam szukać i jakie to coś ma właściwości, dobieram odpowiednie narzędzia. W przypadku życia nie do końca wiemy, czego szukamy” – dodaje. REN

PAP - Nauka w Polsce

reo