Instytut Misesa, znany również jako Fundacja Ludwiga von Misesa, zachęca do bliższego zapoznania się z dorobkiem naukowym swojego patrona.

Książka ukaże się jesienią 2007 roku. Wcześniej, bo już do 29 września 2006 r., obszerne jej fragmenty zostaną zamieszczone w Internecie. Wydanie tej, liczącej około 900 stron publikacji, wymaga dużego nakładu pracy i środków, dlatego Instytut apeluje o udział w przedsięwzięciu, poprzez udzielenie inwestycji wsparcia finansowego, rozpowszechnianie informacji o nim i zgłoszenie chęci zakupu, czyli subskrypcji „Ludzkiego Działania”.

MISES – EKONOMISTA „Z LUDZKĄ TWARZĄ”

Ludwig von Mises urodził się pod koniec XIX wieku we Lwowie. Nie miał polskich przodków, był jednak z naszym krajem mocno związany i biegle mówił po polsku. Jak podaje Instytut za Erikiem Ritterem von Kuchnelt-Leddihnem, „środowisko polskie ukształtowało go we wczesnej młodości w większym stopniu niż korzenie żydowskie”.

Mises stworzył oryginalny system ekonomiczny, opisując humanistyczny wymiar światowej gospodarki. Występował przeciwko teoriom socjalistycznym. Bronił kapitalizmu, nawiązując do tradycji klasycznej szkoły austriackiej, głównie do dorobku Karla Mengera i Eugena Böhm-Bawerka.

Według Misesa, o dynamice gospodarki decyduje przede wszystkim ludzkie działanie i czas. To te czynniki, a nie funkcje matematyczne, powinny stanowić język ekonomii. Naukowiec głosił, że ekonomia jest nauką społeczną, a relacji zachodzących w gospodarce nie da się opisać jednoznacznymi wzorami.

ŚWIATOWA KARIERA NIEZNANEGO POLAKOM DZIEŁA

Dwutomowe dzieło Misesa, zatytułowane „Nationalökonomie”, wydano w oryginale w 1940 roku. Światowy rozgłos zyskało ono jednak dopiero dziewięć lat później, kiedy przetłumaczono je na język angielski i opublikowano w Stanach Zjednoczonych jako „Human Action”. W ocenie sympatyków Misesa, książka stanowiła „całościową i racjonalną ekonomię, która powinna istnieć od dawna”.

Według przedstawicieli fundacji, Mises był oczywistym kandydatem do Nagrody Nobla. W gronie noblistów jednak się nie znalazł.

Ekonomista zmarł w 1973 roku. Wszystkie jego dzieła zostały wydane po angielsku i przetłumaczone na wiele języków. Kilka z nich ukazało się po polsku (m.in. „Interwencjonizm”, „Biurokracja” i „Liberalizm”). „Human Action” doczekało się tłumaczeń zachodnioeuropejskich, a także wydania chińskiego (1976/77 r.), japońskiego (1991 r.) i rosyjskiego (2000 r.).

Zdaniem przedstawicieli Instytutu, „Ludzkie działanie” to jeden z najważniejszych traktatów ekonomicznych w historii. Polskie wydanie tego wybitnego dzieła ma wzbogacić i uzupełnić naukę na rodzimych wydziałach ekonomicznych. Mises jest bowiem nieznany w naszym kraju. Nauczyciele akademiccy mogą przemilczeć jego nazwisko i dokonania, ponieważ studenci próżno by szukali jego dzieł w bibliotece.

Witold Falkowski, który wziął na siebie zadanie przetłumaczenia „Human Action”, to ekspert tłumaczeń w dziedzinie ekonomii. Jest autorem polskich przekładów m.in. dzieł M. Rothbarda („O nową wolność”, „Złoto, banki, ludzie”) i zbioru esejów Tannehillów o Keynesie i keynesizmie („Jak zrujnować gospodarkę”, „Rynek i wolność”).

***

Instytut Ludwiga von Misesa, ufundowany we Wrocławiu w sierpniu 2003 r., jest niezależnym i nie nastawionym na zysk ośrodkiem badawczo-edukacyjnym. Odwołuje się do tradycji austriackiej szkoły ekonomii, dorobku klasycznego liberalizmu oraz libertariańskiej myśli politycznej. Celem Instytutu Ludwiga von Misesa jest zwiększanie świadomości społeczeństwa w zrozumieniu natury procesów ekonomicznych i podstawowych instytucji gospodarki wolnorynkowej. Instytut ma promować relacje oparte na dobrowolności i pokojowej współpracy międzyludzkiej.

PAP – Nauka w Polsce, Karolina Olszewska

reo