Kamień z Tel Zavit odkryto w rejonie starożytnej Judei, na południe od Jerozolimy, niedaleko Aszketonu, starożytnego portu filistyńskiego.
W jednej ze ścian starożytnej budowli badacze natrafili na pokryte napisami kamienne naczynie.

Kształt kamienia pozwala przypuszczać, iż wykorzystywano go jako naczynie rytualne. Wewnątrz wydrążono otwór służący prawdopodobnie do napełniania. Na zewnętrznej stronie kamiennej misy znajdują się dwie linijki liter, stanowiące 22 znaki alfabetu hebrajskiego. Przypuszczalnie naczynie zostało umieszczone w ścianie ze względu na starożytne wierzenia, iż alfabet ma magiczną moc odpędzania zła.

Po dokładnej analizie naukowcy wysunęli wniosek, iż może to być najstarsza próbka alfabetu hebrajskiego. Jeśli dalsze badania potwierdzą przypuszczenia archeologów, kamień zawiera najstarszy znany przykład abecadła, liter alfabetu zapisanych w tradycyjnym układzie, od strony prawej do lewej.   

Według ekspertów w dziedzinie starożytności, znalezisko potwierdza, iż w tym okresie alfabet hebrajski, wywodzący się z korzeni fenickich, podlegał ciągle przekształceniom, miał już jednak własne rozpoznawalne cechy. Uznaje się, że Fenicjanie, zajmujący obszar wybrzeża na północ od Izraela, na terenie dzisiejszego Libanu, utworzyli alfabet w formie pisanej kilkanaście wieków wcześniej.

„Każdy późniejszy alfabet starożytnego świata, łącznie z greckim, wywodzi się od alfabetu odnalezionego w Tel Zavit” - powiedział Ron Tappy, kierujący pracami wykopaliskowymi archeolog z Seminarium Teologicznego w Pitsburgu (Pensylwania)

Frank Moore Cross Jr., ekspert z Uniwersytetu w Harvardzie zaznaczył, że odnaleziona inskrypcja „jest bardzo wczesnym alfabetem hebrajskim, być może najwcześniejszym”, a litery które zbadał „są takimi, jakie spodziewałby się znaleźć w X w. p.n.e.” JACK

* * *

Pełen tekst artykułu ukazał się na stronach Serwisu Naukowego PAP.

jjj